«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 2:4 (0:2)

«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 2:4 (0:2)

ЧЕМПИОНАТ СССР 1980 ГОДА. ВЫСШАЯ ЛИГА. МАТЧ № 12.
19 июня 1980 года. 19-30. Тбилиси. Стадион «Динамо» им. В.И.Ленина. Дождь, 19 градусов. 74500 зрителей. Электроосвещение.
Судьи: М.Ступар (Ивано-Франковск), Н.Бреев (Черновцы), А.Маяцкий (Черкассы).
«Динамо»: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Сулаквелидзе, Дараселия, Чилая, Минашвили (Джохадзе, 70), Шенгелия, Кипиани (к), Челебадзе (М.Мачаидзе, 46).
«Спартак»: Дасаев, Самохин, Мирзоян, Хидиятуллин, Романцев, Шавло, Родионов, Сорокин, Гаврилов, Черенков, Гесс.
Голы:
0:1 Черенков — 05
0:2 Черенков — 41
1:2 Шенгелия — 62
1:3 Гесс — 75
2:3 Кипиани — 77
2:4 Гаврилов — 79
Предупреждение: Самохин (70, систематическое нарушение правил).

ОФИЦИАЛЬНЫЙ СУДЕЙСКИЙ ПРОТОКОЛ (ГАРФ, Фонд 7576, Опись 31, Дело 6219)

«ДИНАМО» (ТБИЛИСИ) — «СПАРТАК» (МОСКВА) 2:4 (0:2)
19 июня 1980 года. 19-30. Тбилиси. Стадион «Динамо». 74500 зрителей. Электроосвещение.
Судьи: М.Ступар (Ивано-Франковск), Н.Бреев (Черновцы), А.Маяцкий (Черкассы).
Футболки: белые — красные.
«Динамо»: №1. Габелия, №2. Костава, №3. Чивадзе, №4. Хинчагашвили, №5. Сулаквелидзе, №6. Дараселия, №7. Чилая, №8. Минашвили (70-я мин. — заменен №14), №9. Шенгелия (1 гол), №10. Кипиани (1 гол), №11. Челебадзе (46-я мин. — заменен №15).
№12. Г.Мачаидзе, №13. Тавадзе, №14. Джохадзе (70-я мин. — заменил №8), №15. М.Мачаидзе (46-я мин. — заменил №11), №16. Маминашвили.
«Спартак»: №1. Дасаев, №2. Самохин, №3. Мирзоян, №4. Хидиятуллин, №5. Романцев, №6. Шавло, №7. Родионов (1 гол), №8. Сорокин, №9. Гаврилов, №10. Черенков (2 гола), №11. Гесс (1 гол).
№12. Кокорев, №13. Поздняков, №14. Сидоров, №15. Ярцев, №16. Прудников.
Предупреждение: Самохин (70-я мин., за систематическое нарушение правил).

ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:

СОВЕТСКИЙ СПОРТლელო (ЛЕЛО)ЗАРЯ ВОСТОКАВЕЧЕРНИЙ ТБИЛИСИФУТБОЛ-ХОККЕЙ

Газета «Советский спорт» (Москва) от 20 июня 1980 года:

«ДИНАМО» (Тбилиси) — «СПАРТАК» — 2:4.
«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва). 2:4 (0:2). Тбилиси. Стадион «Динамо» им. В. И. Ленина. Дождь. 19 градусов. 70 000 зрителей.
Судьи М. Ступар (Ивано-Франковск), Н. Бреев (Черновцы), А. Маяцкий (Черкассы).
«Динамо»: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Сулаквелидзе, Дараселия, Чилая Минашвили (Джохадзе, 70), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (М. Мачаидзе, 46).
«Спартак»: Дасаев, Самохин, Мирзоян, Хидиятуллин, Романцев, Шавло, Родионов, Сорокин, Гаврилов, Черенков, Гесс.
Голы: Черенков (5, 41), Шенгелия (62), Гесс (75), Кипиани (77), Гаврилов (79).
Предупрежден Самохин.
Дублеры — 1:2. Голы: у «Динамо» — Мумладзе; у «Спартака» — Ярцев, Калашников.
Интерес к матчу лидеров нынешнего чемпионата не уменьшил даже дождь, ливший на протяжении обоих таймов. И как ни усложнял он положение футболистов, как ни гасил стремительность атак, матч получился боевой, насыщенный волнующими событиями.
Гости лучше приспособились к трудным условиям игры. С первых же минут они повели ее широко, не передерживая мяч и используя любую возможность для обстрела ворот. Удары Сорокина, Гесса издали были неточны, а вот Черенков, получив передачу от Родионова, пробил точно в нижний угол.
Динамовцы не так рациональны в атаке, много сил тратят на мелкий розыгрыш мяча и, хотя у ворот «Спартака» подают серию угловых, реальной угрозы создать так и не могут.
Второй гол в ворота хозяев поля был, пожалуй, наглядной иллюстрацией преимущества избранной гостями тактики. В две передачи Гесс был выведен к лицевой линии, оттуда сделал пас назад на Черенкова, и тот сильнейшим ударом метров с 15 удвоил результат.
После перерыва, когда поле почти сплошь покрылось лужами, играть стало еще труднее — мяч то и дело застревал в лужах или летел не туда, куда его направляли. Но и теперь накал борьбы не спадал. И снова лучше выглядели спартаковцы. Дважды после ударов Шенгелия и Кипиани динамовцы сводили разницу в счете к минимуму, но оба раза спартаковцы восстанавливали свой перевес в два мяча.
Динамовцы потерпели первое поражение на своем поле. «Спартак» одержал первую победу в гостях.
Хорошо провела матч судейская бригада во главе с М. Ступаром.
Г. Акопов.

Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 21 июня 1980 года:

ორი ლიდერის მატჩი.
თბილისი. ვ.ი. ლენინის სახელობის “დინამოს” სტადიონი. 19 ივნისი.
“დინამო” (თბილისი) – “სპარტაკი” (მოსკოვი) 2:4 (0:2).
“დინამო” გაბელია, კოსტავა, ჩივაძე, ხინჩაგაშვილი, სულაქველიძე, დარასელია, ჭილაია, მინაშვილი (ჯოხაძე), შენგელია, ყიფიანი, ჩელებაძე (მ. მაჩაიძე).
“სპარტაკი”: დასაევი, სამოხინი, მირზოიანი, ხიდიატულინი, რომანცევი, შავლო, როდკონოვი, სოროკინი, გავრილოვი, ჩერენკოვი, გესი.
მსაჯი: მ. სტუპარი (ივანო–ფრანკოვსკი).
გაფრთხილებულია სამოხინი.
ზოგიერთმა მიმომხილველმა და კომენტატორმა ეს მატჩი ტურის ცენტრალურ მოვლენად მიიჩნია, ზოგიერთები კი უფრო შორსაც წავიდნენ და მას პირველი წრის უმნიშვნელოვანესი ამბავი უწოდეს. რა თქმა უნდა, უფრო სწორი მეორენი არიან, ვინაიდან, საკავშირო ჩემპიონატის ამ ეტაპზე ქულათა თანაბარი რაოდენობის მქონე ორი წამყვანი გუნდის შეხვედრა საყოველთაო ყურადღების ცენტრში იმყოფებოდა. მას უდიდესი ინტერესით მოელოდნენ ჩვენი საფეხბურთო წრეები, გულშემატკივრები და რა თქმა უნდა, საგანგებოდ ემზადებოდნენ თვით გუნდებიც.
მატჩმა განვლო, ოდნავ დაცხრა მისგან გამოწვეული ვნებათა ღელვანი, დაძაბულობა, წაგების სინანული, მაგრამ კიდევ და კიდევ წყრომით ვიხსენებთ
დილიდანვე უიმედოდ მოღრუბლულ თბილისის ცას, რომელმაც ზედ მატჩის წინ გადაუღებელი თქეშით უმასპინძლა ამ დიდ ფეხბურთს და გადაიღო ზუსტად მაშინ, წუთი-წუთზე, როცა მიროსლავ სტუპარმა საფინალო სასტვენი მისცა და ყველას გვაუწყა, რომ ტურისა თუ წრის ეს ცენტრალური მოვლენა არქივის კუთვნილება გახდა.
წვიმა! მან გარკვეული დაღი დააჩნია თამაშს, მნიშვნელოვანი კორექტივი შეიტანა მასში და თუ სამუხლე წყალში გამართული უშეღავათო ბრძოლის პერიპეტიებს გავიხსენებთ, ამასთან, თუ ნამდვილ სპორტულ ობიექტურობასაც გამოვიჩენთ, გულახდილად უნდა ვთქვათ: “სპარტაკმა” უფრო უკეთ ითამაშა, უფრო უკეთ გაარკვია მძიმე მინდვრის სპეციფიკა, რაციონალურად იმოქმედა მთელი მატჩის მსვლელობაში და დიდი ტექნიკური უნარი გამოავლინა როგორც წინასწარ დასახული საერთო გეგმის შესრულებისას, ისე ცალკეულ მომენტებში ანაზდად შექმნილ რთულ სიტუაციებში.
საყურადღებოა, რომ სპარტაკელები მეტოქესთან შედარებით ნაკლებად მიმართავდნენ დაბალ გადაცემებს, არ ენდობოდნენ წყლით დაფარულ მინდორს და საშუალო სიმაღლეზე კომბინაციებს ან მაღალ გადაცემებს ამჯობინებდნენ. ამის შედეგად ისინი ნაკლებ დროს კარგავდნენ კონტრიერიშბზე გადასვლისას. ამას გარდა, მოსალოდნელი შეცდომების ლიკვიდირებისთვის კარგად ჰქონდათ ორგანიზებული მცველთა ურთიერთდაზღვევა, რისთვისაც სისტემატურად პულობდნენ თავისუფალ მოთამაშეს.
საუკეთესოდ ითამაშეს სპარტაკელთა მნახევარმცველებმა, რომელთაგან განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია 18 წლის როდიონოვი. ამ რგოლმა უკიდურესად შრომატევადი სამუშო გასწია, გადამწყვეტი როლი ითამაშა შეტევის მხარის დაჭერის დროსაც და მაშინაც, როცა მათი მცველები თითქმის გამოუვალ, კრიტიკულ მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ. უმთავრესად სწორედ ასეთი აქტიური, მობილური ნახევარდაცვის მეშვეობით შეძლეს სტუმრებმა ურთულესი ტაქტიკური ამოცანების წარმატებით გადაჭრა, ხოლო სხვა მოთემეებიდან გამოვყოფთ მეკარე დასაევს, ცენტრალურ მცველს ხიდიატულინს, თავდამსხმელ ჩერენკოვს.
რაც შეეხება თბილისის დინამოელებს, შეცდომა იქნებოდა გვეთქვა, რომ მათ ძალ–ღონე და ენერგია დაიშურეს, თავიანთ შესაძლებლობებზე დაბლა ითამაშეს, ან უპასუხისმგებლობა გამოიჩინეს. რასაკვირველია, არა მაგრამ, ჩვენი აზრით, მთელ რიგ მომენტებში ისინი ივიწყებდნენ, რომ წვიმდა და საჭირო იყო “წვიმის ვარიანტით” თამაში, პარტნიორები ხშირ შემთხვევაში ერთმანეთს პასს აწვდიდნენ დაბლა, პირდაპირ წყალში, ბურთი კი შუა გზაში ჩერდებოდა. ჩვენი ნახევარდაცვა აშკარად ჩამოუვარდებოდა მოწინააღმდეგისას, ხშირი იყო შეცდომები დაცვაში, განსაკუთრებით ფლანგებზე, ვერ იდგა სათანადო სიმაღლეზე მეკარე გაბელია, თავდამსხმელები ერიდებოდნენ შორი მანძილიდან კარში დარტყმას, ეს კი ესოდენ საჭირო და აუცილებელი იყო ამ დღეს.
ასეთ ამინდში გუნდმა 2-3 გადაცემით უნდა მიაღწიოს მოპირდაპირე საჯარიმო მოედანს და დაუყოვნებლივ, წამის დაუკარგავად გამოიყენოს მეტოქის შეცდომა, შეასრულოს თავდამსხმელის მოულოდნელი, სწრაფი მანევრი. ამის ნაცვლად კი დინამოელები ბევრ დროს კარგავდნენ შუა მინდორში, მოკლე გადაცემებით უადვილებდნენ სპარტაკელებს დაეცვათ თავი. მეტი იყო მოსალოდნელი ისეთი აგრესიული ფორვარდისგან, როგორიც ჩელებაძეა.
“სპარტაკმა” საგანგებო სიძლიერით და მონდომებით ჩაატარა პირველი 5 წუთი. ეს იყო ნამდვილი შტურმი რომლის დროსაც უძლიერესი დარტყმები შეასრულეს სოროკინმა, გესმა, მერე კი მოწინააღმდეგის მცველებით გარშემორტყმულმა ჩერენკოვმა ზუსტად გაგზავნა ბურთი კარის მარჯვენა კუთხეში – 1:0.
ამის შემდეგ დინამოელებმა შტურმს შტურმით უპასუხეს, ისინი თითქმის 20-25 წუთი არ მოსცილებიან მოსკოველთა ნახევარს, ზემოაღნიშნულ. ნაკლოვანებათა მიუხედავად გუნდს რამდენიმეჯერ შეეძლო მიეღწია წარმატებისთვის, მაგრამ სტუმრებმა კარგად დაიცვეს თავი, 41-ე წუთზე კი მოულოდნელი კონტრშეტევა განახორციელეს და იმავე ჩერენკოვმა მეორე გოლი გაიტანა “დინამოს” კარში.
მეორე ტაიმის დაწყება ასეთი პასივით დიდ სიძნელეს წარმოადგენდა მასპინძლებისთვის, თუმცა ხსნის იმედი გამოჩნდა მაშინ, როცა შენგელიამ 62-ე წუთზე საპასუხო ბურთი გაიტანა. მაგრამ 75-ე წუთზე მარჯვენა ფლანგიდან მოწოდებული კუთხურისას შეცდომა მოუვიდა გაბელიას, ხელიდან გაუვარდა უკვე აღებული ბურთი და მას ყველაზე ადრე მიუსწრო გესმა — 3:1.
მართალია, იმედმა კიდევ ერთხელ გაიელვა, როცა ყიფიანმა 77-ე წუთზე შორი მანძილიდან ულამაზესი გოლი გაიტანა დასაევის კარში, მაგრამ ორიოდე წუთის მერე გავრილოვმა მოიგო ბრძოლა მოპირდაპირე მცველთან და მეოთხედ აიღო დინამოელთა კარი – 4:2.
ჩვენი ქვეყნის თასის შარშანდელი მფლობელისა და ჩემპიონის ეს პრინციპული, უაღრესდ დაძაბული ბრძოლა ოლიდერობისთვის დამთავრდა ჩემპიონის სასარგებლოდ, რომელიც ახლა უკვე ერთპიროვნული ლიდერის როლში გვევლინება, მაგრამ, ვფიქრობთ, ეს მოხდა იმიტომ, რომ მან უკეთ ითამაშა ამ დღეს შექმნილ ვითარებაში, უკეთ გამოიყენა არსებული შესაძლებლობანი, მთავარი ბრძოლა წინაა. გადასაჭრელია მრავალი ახალი ამოცანა და ჩვენ, თბილისის “დინამოს” ქომაგებმაც თვით თბილისელმა ფეხბურთლებმაც წუთითაც არ უნდა დავივიწყოთ, რომ ახალი ძალებითაა საჭირო ბრძოლა “როგორც სსრ კავშირის თასის ფინალში, ისე ჩემპიონატის დარჩენილ მატჩებშიც.
ბ. ქორქია.

Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от 20 июня 1980 года:

МАТЧ ЛИДЕРОВ.
Вчерашний матч чемпионата СССР по футболу между динамовцами Тбилиси и спартаковцами Москвы был, безусловно, центральным в двенадцатом туре. Ведь встречались команды, возглавляющие турнирную таблицу. К сожалению, беспрерывный дождь повлиял на ход игры. Она проходила в медленном темпе, изобиловала многими неожиданностями.
Гости срезу же попытались взять нити игры в свои руки. Они провели несколько удачных атак, и на 5-й минуте Черенков точным ударом открыл счёт. Затем инициатива надолго перешла к динамовцам, но их усилия сравнять счёт не приводили к успеху. Более того, незадолго до конца первого тайма тот же Черенков провёл ещё один гол.
На 61-й минуте Шенгелия отквитал один мяч. Затем очень неудачно при подаче углового сыграл Габелия — он выронил пойманный мяч, и Гесс протолкнул его в ворота. Но тут же Кипиани блестящим ударом сократил разрыв — 2:3. Спартаковцы, однако, вновь уходят вперёд — окончательный счёт — 4:2 в их пользу.
Динамовцы выступали в следующем составе: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Сулаквелидзе, Дараселия, Чилая, Минашвили (Джохадзе), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (М. Мачаидзе).

Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от 20 июня 1980 года:

ПОД ПРОЛИВНЫМ ДОЖДЕМ.
«ДИНАМО» (ТБИЛИСИ) — «СПАРТАК» (МОСКВА) — 2:4.
Вчера на тбилисском стадионе «Динамо» имени В. И. Ленина встретились два лидера первенства — местные динамовцы и столичные спартаковцы. Оба коллектива набрали одинаковое количество очков (по 16), и поединок между ними должен был дать ответ: наступит ли в чемпионате единовластие?
Ливень, разразившийся перед самой игрой, не отпугнул болельщиков. Но на качество поединка потоки воды повлияли самым существенным образом. И шесть голов, влетевших в сетку ворот той и другой противоборствующих сторон, стали, в основном, следствием ошибок защиты, нежели успешных действий форвардов. Тактика обеих команд в этом матче свелась к предельно простой формуле: мелкий пас, что называется «в ноги», плюс удары издали. Здесь с самого же начала больше преуспели москвичи. Они сумели быстрее приспособиться к непогоде, повели атаки, насколько это было возможным, широким фронтом. Такого бурного натиска хозяева поля явно не ожидали. Спустя пять минут после начала игры в сетку ворот Габелия влетел первый мяч. Автором гола был Черенков. Динамовцы попытались перехватить инициативу, но… На сороковой минуте все тот же Черенков доводит счет до 2:0.
После перерыва картина игры не меняется. На 62-й минуте Шенгелия удается отквитать один гол, но тут же следует ошибка голкипера тбилисцев, и перевес в два мяча в пользу «Спартака» восстановлен (Гесс — 75-я мин). Капитан динамовцев — Кипиани вновь уменьшает просвет до минимума (77-я минута). Однако все надежды тбилисцев на благополучный для себя исход, перечеркнул удар Гаврилова (79-я мин.). Москвичи одерживают очень важную победу. Они — единоличные лидеры первенства, набравшие 18 очков.
Хозяева поля выступала вчера в таком составе: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Сулаквелидзе, Дараселия, Чилая, Минашвили (Джохадзе), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (М. Мачаидзе).
М. МИКАШАВИДЗЕ.

Газета «Футбол-Хоккей» (Москва) от 22 июня 1980 года:

РЕКЛАМА ИГРЫ — САМА ИГРА.
…Украшением двенадцатого тура стал матч в Тбилиси, где лидерам чемпионата предстояло выяснить отношения между собой. После телевизионного показа встречи сборных СССР и Бразилии на минувшей неделе это был второй футбольный праздник для телезрителей.
В самом деле, матч в Тбилиси получился как бы продолжением матча на «Маракане». Ведь девять игроков, принимавших участие во встрече с бразильцами, вышли на поле тбилисского стадиона.
И еще этот, такой короткий интервал во времени: перелет через океан, матч в Рио-де-Жанейро, снова перелет через океан, наконец, воздушный рейс в Тбилиси… И все эти события произошли между одиннадцатым и двенадцатым турами! Выдержат ли игроки сборной такое напряжение, не станет ли матч в Тбилиси между хозяевами поля и «Спартаком» мало к чему обязывающим мероприятием внутреннего календаря?
А какой летний ливень обрушился на грузинскую столицу! Дождь заштриховал телевизионный экран, пузыри лопались в легкоатлетических секторах за воротами, газон поля напитался водой, как губка. Но семидесятитысячный стадион был переполнен!
Нет, наверное, надобности описывать, как развивались события во встрече лидеров. Потому что кто же из многочисленной армии телеболельщиков пропустит такое событие? Но, очевидно, равнодушным этот матч не оставил никого. Встреча лидеров порадовала обилием голов, острейших моментов, мобилизацией игроков на борьбу.
Запомнилось удачное выражение телекомментатора Котэ Махарадзе, сказавшего, что на таком мокром поле футболистам пришлось еще и «бopoться с мячом». Да, мяч коварно ускользал из рук вратарей, застревал в воде, игроки то проскакивали мимо мяча, то падали, открывая сопернику путь к воротам. А дождь лил, не переставая, и казалось, уже никаких человеческих сил не хватит, чтобы выдержать на таком поле напряжение борьбы.
Но и у спартаковцев, больше всех делегировавших своих игроков в сборную, и у тбилисцев хватило воли. стойкости, спортивного мужества на все девяносто минут игры, доставившей столько переживаний и насквозь промокшим зрителям на трибунах, и зрителям у телеэкрана.
Побольше бы таких матчей, и тогда болельщики задолго до начала игры будут толпиться у билетных каcc, являя собой многоликую живую рекламу футбола.
Сергей ШМИТЬКО.