«Зенит» (Ленинград) — «Динамо» (Тбилиси) 2:2 (1:0)

«Зенит» (Ленинград) — «Динамо» (Тбилиси) 2:2 (1:0)

Чемпионат СССР 1963 года. Класс ‘А’. 1-я подгруппа. Матч № 25.
11 сентября 1963 года. Ленинград. Стадион им. С.М.Кирова. Пасмурно, 19 градусов. 100000 зрителей.
Cудьи: В.Ходин, А.Гришин (оба — Минск), Н.Подшиваленко (Могилев).
«Зенит»: Востроилов, Совейко, Спиридонов, Алам, Беликов, Завидонов, Васильев, Дергачев, Рязанов, Бурчалкин, Кротков (Храповицкий, 78).
«Динамо»: С.Котрикадзе, Б.Сичинава, Хурцилава, Чохели, Зейнклишвили, Петриашвили, Хеладзе (Датунашвили, 75), Метревели, Калоев, Баркая, Месхи.
Голы:
1:0 Бурчалкин — 35
1:1 Завидонов — 49 (автогол)
2:1 Рязанов — 50
2:2 Калоев — 86

ОФИЦИАЛЬНЫЙ СУДЕЙСКИЙ ПРОТОКОЛ (ГАРФ, Фонд 9570, Опись 2, Дело 2993)

ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:

Советский спортლელო (Лело)Заря ВостокаМолодежь ГрузииВечерний Тбилиси

Газета «Советский спорт» (Москва) от 12 сентября 1963 года:

БОРЬБА ЗА СВОЙ ТЕМП.
«Зенит» (Ленинград) — «Динамо» (Тбилиси). 2:2 (1:0).
Ленинград. Стадион имени С. М. Кирова. 11 сентября. 19 градусов. Пасмурно. 90 000 зрителей.
Судья В. Ходин (Минск); судьи на линии А. Гришин (Минск) и Н. Подшиваленко (Могилев).
«Зенит»: Востроилов, Совейко, Спиридонов, Алам, Беликов, Завидонов, Васильев, Дергачев, Рязанов, Бурчалкин, Кротков (Храповицкий — 78-я мин.).
«Динамо»: Котрикадзе, Сичинава, Хурцилава, Чохели, Зейнклишвили, Петриашвили, Хеладзе (Датунашвили — 75-я мин.), Метревели, Калоев, Баркая, Месхи.
Дублеры — 1:1. Голы забили Хуцишвили и Данилов.
Любителям футбола не нужно расшифровывать сложное переплетение спортивных интересов, под знаком которого проходил этот матч команд, всерьез претендующих на медали.
Пожалуй, зритель не ошибся в своих ожиданиях. Матч был не только боевым, но и интересным. Встретились команды с хорошим техническим оснащением и зрелыми тактическими замыслами.
Начало матча проходило под знаком бурного натиска тбилисцев. Такого решительного, что, казалось, «Зениту» несдобровать. Темп и еще раз темп. Это, пожалуй, было определяющим в тактическом замысле тбилисцев. Действия на высокой скорости они сочетали с неожиданными длинными передачами мяча.
Перемещения игроков запутывали защиту ленинградцев, тем более что в ней оказались и слабости. Алам не всегда успевал за быстрым Метревели, а Совейко запутывали хитроумные финты Месхи. То и дело быстрые нападающие тбилисцев оказывались в опасной близости от ворот ленинградцев. И хозяевам поля приходилось оттягивать в защиту солидные силы, чтобы нейтрализовать опасность. Уже на второй минуте Калоеву чуть было не удался его коронный удар головой. Востроилов просто чудом спас ворота от точного и сильного удара.
Думается, что территориальному превосходству тбилисцев способствовало то, что «Зенит» не принял темпа, предложенного южанами. Трудно сказать, было ли это тренерским замыслом, но хозяева поля начали встречу в замедленном темпе, строя свои комбинации на точных, спокойных распасовках. Все их старания сводились к тому, чтобы сбить темп. Сделать это было нелегко. Тбилисцы играли очень плотно и часто перехватывали передачи соперников. Даже когда мяч оказывался на половине поля тбилисцев, в атакующих комбинациях ленинградцев участвовало всего 3-4 игрока.
Все же замысел хозяев поля в какой-то мере себя оправдал. Постепенно тбилисцы вынуждены были сбавить темп, и на поле завязалась красивая борьба, в которой соперники демонстрировали и хорошую технику, и остроумные комбинации. Пожалуй, этому способствовало то обстоятельство, что первый мяч оказался в воротах тбилисцев. Произошло это на 35-й минуте. Дергачев, получив мяч в центре поля, спокойно прошел до штрафной площадки тбилисцев, затем последовала быстрая передача Рязанов — Бурчалкин, и мяч влетел в ворота «Динамо».
Вторая половина встречи была более замедленной по темпу (может быть, сказалась и усталость игроков). Трудно было отдать предпочтение той или иной команде. Атаки накатывались то на один, то на другие ворота. Ответный гол в ворота «Зенита» лежит на совести Завидонова. Метревели подавал угловой удар. Пытаясь парировать мяч, Завидоиов послал его головой в свои ворота.
Ничейный счет не продержался и одной минуты. Тотчас последовала атака на ворота динамовцев. Рязанов сильнейшим ударом направил мяч в ворота. Котрикадзе парировал, мяч снова отлетел к Рязанову, и в этом случае предотвратить гол было просто невозможно.
Тбилисцы, пытаясь отыграться, ввели в игру еще одного нападающего — Датунашвили. 3енитовцы ответили тем же — у них появился Храповицкий, заменивший неудачно игравшего Кроткова. Казалось, «Зенит» возьмет реванш, но на 86-й минуте гости получили право пробить свободный удар неподалеку от ворот хозяев поля. Навес на дальний угол ворот, и Калоев выполнил свой коронный удар, направив мяч головой точно в сетку.
В последние минуты встречи обе команды (особенно тбилисцы) продемонстрировали, что ничья их вполне устраивает.
Н. ШАГИН.

Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 12 сентября 1963 года:

Оригинал статьи на грузинском языке

მაღალტექნიკური მატჩი.
ლენინგრადი. ს.მ. კიროვის სახელობის სტადიონი. 11 სექტემბერი.
“ზენიტი” (ლენინგრადი) — “დინამო” (თბილისი) 2:2 (1:0).
“ზენიტი”: ვოსტროილოვი, სოვეიკო, სპირიდონოვი, ალამი, ბელიკოვი, ზავიდონოვი, ვასილიევი, დერგაჩოვი, რიაზანოვი, ბურჩალკინი, კროტკოვი.
“დინამო”: კოტრიკაძე, სიჭინავა, ხურცილავა, ჩოხელი, ზეინკლიშვილი, ხელაძე, პეტრიაშვილი, მეტრეველი, კალოევი, ბარქაია, მესხი.
მსაჯი ვ. ხოდინი (მინსკი).
ჩვენი ქვეყნის ორი საუკეთესო გუნდის მატჩმა 100 ათასი მაყურებელი მიიზიდა. ისინი მოელოდნენ მწვავე მომენტებით აღსავსე, ნამდვილ თანამედროვე ფახბურთს და არც შემცდარან. ორივე კოლექტივისათვის მეტად საჭიროა ქულები საბოლოოდ საპრიზო ადგილების მოსაპოვებლად. ამის საკმაო შანსებს ინარჩუნებს როგორც “დინამო”, ისე “ზენიტი”. ამ დღეს ლენინგრადელებმა ნახეს დიდი ფეხბურთი.
ორივე გუნდი თამაშობდა ბრაზილიური სიტემით და უნდა ითქვას, ერთმანეთს ტოლს არ უდებდნენ ამ სისტემის ბრწყინვალედ გამოყენებაში. მატჩი სწრაფ ტემპში, გარდამავალი უპირატესობით მიმდინარეობდა. ხშირად იქმნებოდა საინტერესო მომენტები ორივე კართან, მაგრამ მეკარეები და საერთოდ დაცვის ხაზი ორივე გუნდში ერთხანს მოწოდების სიმაღლეზე იყვნენ. ბოლოს ლენინგრადელებმა მოძებნეს ბზარი თბილისელთა დაცვაში, 5-სვლიანი კომბინაცია გაითამაშეს და კოტრიკაძესთან პირისპირ გაიყვანეს ბურჩალკინი, რომელმაც გახსნა კიდევაც ანგარიში — 1:0. მარცხს მძაფრი იერიშით უპასუხეს სტუმრებმა. კალოევს ჰქონდა კიდეც ანგარიშის გათანაბრების საშუალება, მაგრამ მისი თავური გარტყმა აკრობატულ ნახტომში მოიგერია ვოსტროილოვმა.
მეორე ნახევარი დაიწყო თბილისელთა იერიშებით. მატჩის 49-ე წუთზე მეტრეველის კუთხური ზავიდონოვმა საკუთარ კარში მოიგერია — 1:1. მაგრამ ერთი წუთის შემდეგ წინ ისევ “ზენიტი” იყო. ეს მოხდა თბილისელ მცველთა შეცდომით, რომლებმაც ბურჩალკინს მისცეს კარში დარტყმის საშუალება. მართალია, კოტრიკაძე ძნელ ბურთს მიწვდა, მაგრამ იგი ვერ შეიმაგრა, მიუსწრო რიაზანოვმა და ბადეში გახვია.
ერთხანს კვლავ ინიციატივას მასპინძლები ფლობენ, კოტრიკაძეს უხდება რამდენიმე ძნელი ბურთის აღება. შემდეგში თამაში გათანაბრდა, სულ მალე კი მოედანს დინამოელები დაეპატრონენ. განსაკუთრებით აქტიურობენ ზეინკლიშვილი, მეტრეველი, კალოევი და მესხი.
მე-60 წუთზე მესხმა სპირიდონოვთან ორთაბრძოლაში, ამ უკანასკნელის უხეშობის მიუხედავად, შეძლო ბურთი კალოევისათვის მიეწოდებინა, რომელმაც იგი ბადეში გაგზავნა, მაგრამ მსაჯმა გოლი არ ჩათვალა — სპირიდონოვი დააჯარიმა უხეშობისათვის. ამ სიურპრიზმა მეტი სიმწვავე შეიტანა თბილისელთა იერიშებში. 11 ლენინგრადელი დაცვაზე გადავიდა, ამასთან მასპინძლები ცდილობდნენ ტემპის შენელებას, მაგრამ დინამოელთა იერიშები თანდათან გახშირდა, მოწინააღმდეგის ნახევარზე გადმოინაცვლეს თბილისელთა მცველებმა. ჯერ ხურცილავას უძლიერესი დარტყმა ოდნავ გადაცდა ზემოდან ძელს, შემდეგ, 86-ე წუთზე ჩოხელის შეტევა კინაღამ გოლით დამთავრდა. კარი იხსნა სპირიდონოვმა. და ბოლოს, მატჩის დამთავრებამდე 2 წუთით ადრე, ზეინკლიშვილის მოწოდებიდან კალოევმა მაინც შეძლო ანგარიშის გათანაბრება — 2:2.

Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от сентября 1963 года:

Газета «Молодежь Грузии» (Тбилиси) от сентября 1963 года:

Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от сентября 1963 года: