«Динамо» (Тбилиси) — ЦСК МО (Москва) 2:1 (1:0)

«Динамо» (Тбилиси) — ЦСК МО (Москва) 2:1 (1:0)

Чемпионат СССР 1957 года. Класс «А». Матч № 03.
11 апреля 1957 года. 17-30. Тбилиси. Стадион «Динамо». 35000 зрителей.
Судья: А.Зябликов (Ленинград).
«Динамо»: С.Котрикадзе, Элошвили, Дзяпшпа, Хочолава, А.Котрикадзе, Рамишвили, Хасая, К.Гагнидзе, Гогоберидзе (к), Яманидзе, Чкуасели (Месхи, 49).
ЦСК МО: Разинский, Порхунов, Линяев, Крутиков, Гришин, Петров (к) (Дубинский), Апухтин, Агапов, Беляев, Бузунов, Михин.
Голы:
1:0 Яманидзе — 07
1:1 Бузунов — 71
2:1 Хасая — 84

ОФИЦИАЛЬНЫЙ СУДЕЙСКИЙ ПРОТОКОЛ - не сохранился (переписан).

ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:

Советский спортლელო (Лело)Заря ВостокаМолодой сталинец

Газета «Советский спорт» (Москва) от 13 апреля 1957 года:

Тбилисцы нарушают «традицию».
«Динамо» (Тбилиси) — ЦСК МО. 2:1 (1:0). 11 апреля. Тбилиси. Стадион «Динамо». Судья А. Зябликов (Ленинград).
Третий матч чемпионата динамовцы Тбилиси снова провели на своем поле. И эта игра поначалу напоминала две прошедшие. Ворота соперников южан сразу же оказались под угрозой. Но атаки нападающих желаемого результата так и не приносили. Наконец, хозяева поля нарушили своеобразную «традицию» и добились успеха. Завладев на своей половине поля мячом. Гогоберидзе длинной передачей вывел на удар Гагнидзе, который не мешкая пробил по воротам. Разинский среагировал на удар, но мяч в руках не удержал, и оказавшийся поблизости Яманидзе добил его в сетку. Это случилось на 7-й минуте.
Атаки динамовцев следовали одна за другой. Их центровая тройка (Гагнидзе, Гогоберидзе и Яманидзе), хорошо поддержанная полузащитниками (Котрикадзе, Рамишвили), то и дело появлялась в штрафной площади гостей но завершающих ударов было мало. Тбилисцы несколько раз создавали возможность для завершения атаки Чкуасели, обладающему хорошим ударом. Но он передерживал мяч и терял его. Лишь однажды перед самым перерывом ему удалось сильно пробить, однако Разинский, оказался на месте.
Не в пример хозяевам поля, гости начали игру вяло. Порой казалось, что они не делали попыток активному сопротивления. Исключение составляли лишь Крутиков и капитан команды Петров. Первый плотно прикрыл своего подопечного Хасая, второй очень продуманно и точно выполнял каждую передачу. В нападении армейцы выглядели не менее бледно. Беляев (№9) и Бузунов (№ 10) почти никакой опасности для ворот не представляли, а правое крыло Апухтин, Агапов) играло просто плохо. Динамовцы, посылая передачи. со штрафных ударов прямо к воротам соперников, постоянно держали в напряжении защитников гостей.
Тбилисцы, имевшие в первом тайме неоспоримое преимущество, так и не сумели внести изменений в счет. Он долгое время оставался минимальным. Вскоре после перерыва южане даже упустили инициативу. Пассивно играющего Чкуасели заменил Месхи. Во время одного из угловых ударов напряженную обстановку разрядил смелый бросок вратаря Котрикадзе. Как ни редки были атаки москвичей, одна из них завершилась голом: Михин(№ 11), обыграв у углового флага А. Котрикадзе (№ 5), хорошо передал мяч назад Бузунову, и тот сильным ударом сравнял счет.
Перед самым гонгом динамовцы, подавая угловой, успели откинуть мяч свободному Хасая, и тот из трудного положения забил гол, решивший исход встречи. Динамовцы одержали первую победу в чемпионате.
Встреча дублирующих составов закончилась со счетом 2:2.
Г. Акопов.

Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 14 апреля 1957 года:

პირველი ორი ქულა.
თბილისი. “დინამოს” სტადიონი. 11 აპრილი.
“დინამო” (თბილისი) – თავდაცვის სამინისტროს ცენტრალური სპორტული კლუბის გუნდი (მოსკოვი) – 2:1 (1:0).
“დინამო” (თბილისი) – ს. კოტრიკაძე, ელოშვილი, ძიაპშპა, ხოჭოლავა, ა. კოტრიკაძე, რამიშვილი ხასაია, გაგნიძე, ღოღობერიძე, იამანიძე, ჭკუასელი (მესხი).
ცსკ მო (მოსკოვი) – რაზინსკი, პორხუნოვი, ლინიაევი, კრუტიკოვი, გრიშინი, პეტროვი (დუბინსკი), აპუხტინი, აგაპოვი, ბელიაევი, ბუზუნოვი, მიხინი.
მსაჯი: ა. ზიაბლიკოვი (ლენინგრადი).
თავისი მესამე კალენდარული მატჩისათვის თბილისის “დინამოს” 0 ქულა ეწერა გათამაშების ცხრილში. მართალია, გუნდი დაუმსახურებლად დაიჩაგრა წინა ორ შეხვედრაში, მაგრამ ასეა თუ ისე, უპირველესად ყოვლისა, სწორედ ეს “0” აიძულებდა დინამოელებს ყველაფერი გაეკეთებინათ, რათა ნაწილობრივ მაინც აენაზღაურებინათ პირველ ორ მატჩში დაკარგული.
სულ რამდენიმე წუთი იყო გასული მსაჯის პირველი სასტვენიდან და გუნდებმა უკვე ოთხჯერ მოასწრეს კუთხური საჯარიმოს მოწოდება. სამი მათგანი ყოველგვარი გართულების გარეშე იქნა მოგერიებული, ხოლო ერთი – უკანასკნელი, ბელიაევმა მეტად ძლიერი თავური გარტყმით გაგზავნა კარიდან მცირე დაცილებით.
პირველ ურთიერთშეტევებს მალე პირველი გოლიც მოჰყვა. მოწინააღმდეგის ერთ–ერთი იერიშისას ღოღობერიძემ მინდვრის სიღრმეში, თავის ნახევარზე დაიწია, მიიღო გადაცემა, რამდენიმე მოსკოველთან ბრძოლაში გადმოიტანა ბურთი ცენტრში და წინ გაუჭრა გაგნიძეს, რომელიც დიდი სისწრაფით შევიდა საჯარიმო მოედანში. გაგნიძის მიერ დარტყმული ბურთი რაზინსკიმ უკან დააბრუნა. მას მიუსწრო იამანიძემ, ახლო მანძილიდან ძლიერად დაარტყა და ანგარიში გაიხსნა – 1:0.
ასეთმა დასაწყისმა თბილისელთა რიგებში მეტი დამაჯერებლობა და დარწმუნებულობა შეიტანა. ღოღობერიძე, როგორც წესი უკან იყო დაწეული და მის ადგილზე ცენტრალურ ზონაში მორიგეობით გადიოდნენ ხან ჭკუასელი, ხან გაგნიძე. ამიტომ მოსკოველებმა თბილისელთა კაპიტანს “დარაჯად” გრიშინი მიუჩინეს, ხოლო ლინიაევი ებრძოდა იმ მოთამაშეს, რომელიც მისდამი დაქვემდებარებულ ტერიტორიაზე შედიოდა განურჩევლად იმისა, თუ რა ნომერი ეწერა მას ზურგზე. უნდა ითქვას, რომ ლინიაევი ხშირად უშვებდა შეცდომებს თავისი ფუნქციების შესრულებისას, ვერ ერკვეოდა მოწინააღმდეგის კომბინაციურ ჩანაფიქრში, ხშირად აგზავნიდა ბურთს ხაზს გარეთ და არ ჰქონდა სათანადო ურთიერთკავშირი სხვა მცველებთან. ამის გამო ”დინამოს” შეტევის გენერალური ხაზი სწორედ ცენტრალური მცველის ზონაში გადიოდა, სადაც ხარვეზის შესავსებად იძულებული იყო, არმიელთა ძველი გვარდიის გამოცდილ ნახევარმცველს პეტროვს ემოქმედა.
საერთოდ, მოსკოველებს არ ჰქონდათ რელიეფურად გამოსახული ტაქტიკური ნახაზი და არც წამყვანი მოთამაშე – თავდასხმის ლიდერი არ ჰყავდათ, მათი გეგმა ძირითადად აგებული იყო მოთამაშეთა მაღალ ფიზიკურ მომზადებაზე, დიდ მანევრებზე, სისწრაფეზე, მაგრამ პრინციპში დამუშავებული სამოქმედო ვარიანტები მათ თამაშში არ ჩანდა. მაგალითად, შუამარბები აგაპოვი და ბუზუნოვი განუწყვეტლივ იცვლიდნენ ადგილებს, ბევრს მოძრაობდნენ, მაგრამ შეტევის გადამწყვეტ ეტაპზე, საჯარიმო მოედნის სიახლოვეს ყოველთვის ჩიხში ემწყვდეოდნენ და ვერ პოულობდნენ შექმნილი სიტუაციის გაგრძელებას.
“დინამოს” დაცვას მკაცრი კონტროლის ქვეშ ჰყავდა აყვანილი ყოველი თავდამსხმელი. ძიაპშპა შეუცდომლად ეთამაშებოდა ბელიაევს, ელოშვილმა და ხოჭოლავამ ფლანგებზე ჩაკეტეს გარემარბები, ხოლო კოტრიკაძე და რამიშვილი “საქმეთა ვითარებას” აქტიურად განაგებდნენ მინდვრის შუაგულში.
მართალია, ჩვენმა თავდასხმამ ეს მატჩი უფრო სუსტად ჩაატარა, ვიდრე წინა ორი, მაინც იგი თამაშობდა კოლექტიურად, შეთანხმებულად. ხუთივე ფორვარდი კარგ ფორმაში იმყოფება, მუშაობს დიდი დატვირთვით, გაშლილი ფრონტით, მაგრამ თბილისელებს ამ ბოლო ხანებში დასჩემდათ ერთი მავნე ჩვეულება, რომელსაც ზიანის გარდა არაფრის მოტანა არ შეუძლია.
დინამოელები ზედმეტად გაერთვნენ “კენჭისყრით”. მინდორზე ხშირად ნახავთ ასეთ სურათს: რამდენიმე მოთამაშე დგას ხელაწეული და მსაჯს სთხოვს სასტვენს. შეიძლება დარღვევას მართლაც ჰქონდა ადგილი, მაგრამ თამაში, როგორც ცნობილია, წყდება მხოლოდ მსაჯის სასტვენის შემდეგ, ამიტომ გაჩერება და ბრძოლის შეწყვეტა იმის იმედით, რომ მსაჯი ჩაერევა თამაშში, ყოვლად დაუშვებელია. ეს პირველყოვლისა ეხება ჭკუასელს და ელოშვილს. აი, მაგალითი განვლილი მატჩიდან: ტაიმის დასასრულს მიხინმა მიიღო ბურთი და გავიდა ფლანგზე. ელოშვილი გაჩერდა და აწეული ხელით მოტრიალდა მსაჯისაკენ სასტვენის მოლოდინში. ამასობაში მიხინმა ბურთი მიაწოდა ბუზუნოვს და მხოლოდ ამ უკანასკნელის არაზუსტმა დარტყმამ იხსნა კარი გოლისაგან.
ჩვენი კეთილი რჩევაა დინამოელთა მიმართ – ნურასოდეს ნუ დარჩებიან მსაჯის სასტვენის იმედით. მითუმეტეს, რომ მათ ამისი მწარე გამოცდილება საკმაოდ აქვთ.
პირველი ტაიმი დამთავრდა თბილისელთა სასარგებლოდ ანგარიშით 1:0. დაიწყო მეორე ტაიმი.
უნდა პირდაპირ ითქვას: მეორე 45 წუთის განმავლობაში “დინამოს” თავდამსხმელებმა თამაში ცუდად ჩაატარეს. ბრძოლამ არმიელთა ნახევარზე თანდათან იკლო და დროდადრო სრულიად წყდებოდა კიდეც. მოსკოველებმა მიიღეს ის, რაც მათ სურდათ – მოქმედების თავისუფლება, რაც დაუყოვნებლივ იქნა გამოყენებული. მათ მცველებს მოაკლდათ დატვირთვა, გრიშინი მოსცილდა ღოღობერიძეს და თავდამსხმელებს შეუერთდა, რომლებიც სულ უფრო და უფრო მეტად ავიწროვებდნენ “დინამოს” დაცვას.
26–ე წუთზე მიხინმა მარცხენა მხრიდან ჩააწოდა ბურთი ბუზუნოვს, რომელმაც შეუჩერებლად გაგზავნა იგი კარში – 1:1.
დინამოელები ქულის დაკარგვის აშკარა საშიშროების წინაშე აღმოჩნდნენ, მაგრამ ხელიდან გაშვებული უპირატესობის ხელახლა აღდგენა არც ისე ადვილი საქმე აღმოჩნდა. მხოლოდ მატჩის დასასრულისათვის შეძლეს თბილისელებმა თამაშის გადატანა სტუმრების კართან, სადაც კრიტიკულ მომენტებში ძიაპშპაც შედიოდა ხოლმე მაღალი ბურთის მისაღებად. ერთ–ერთ მომენტში მან სწორედ თავით მიაწოდა ბურთი წინ, ორივე გუნდის მოთამაშეთა დიდ თავშეყრაში და ხასაიამ ძლიერი დარტყმით შორ კუთხეში გაიტანა გადამწყვეტი ბურთი – 2:1.
მატჩის ბოლო წუთზე არმიელებმა უკანასკნელი იერიში მიიტანეს თბილისელთა კარზე და ს. კოტრიკაძემ ლამაზი, გაბედული ნახტომით იხსნა კარი გოლისაგან.
მაყურებლებმა ხანგრძლივი ტაშით გააცილეს მინდვრიდან მსაჯი ა. ზიაბლიკოვი, რომელმაც სავსებით სამართლიანად დაიმსახურა იგი თავისი ჩინებული, უშეცდომო მსაჯობით.
ბ. ქორქია.

Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от 12 апреля 1957 года:

Первая победа динамовцев Тбилиси.
Перед динамовцами Тбилиси, потерпевшими до вчерашнего матча с командой ЦСК МО два досадных поражения, стояла вполне ясная, но сложная задача — надо было выиграть, выиграть во что бы то ни стало. Первые же минуты поединка двух популярных команд страны показали, что хозяева поля вышли на матч с огромным желанием вписать, наконец, в свою графу таблицы чемпионата желаемые два очка. В свою очередь, и армейцы были настроены по-боевому. Все это предвещало острую и интересную борьбу.
Однако тут же следует заметить, что одного желания добиться победы — недостаточно. Хотя динамовцы и одержали трудную, но вполне заслуженную победу, надо прямо сказать, что отчетный матч они провели несколько слабее, чем два предыдущих (со спартаковцами и динамовцами Москвы). Надо также сказать, что армейцы, за исключением 20 минут второго тайма, играли довольно-таки сумбурно, без четкого плана, а порой и просто слабо.
Как же сложилась встреча? Вначале темп игры был высок. Вратарю москвичей Разинскому уже на 2-й минуте пришлось вступить в игру, отбивая кулаком навесной мяч в борьбе с Чкуасели. Кстати, на сей раз Чкуасели действовал очень пассивно и лишь эпизодически проявлял активность.
Инициативу захватили динамовцы. На 7-й минуте превосходно игравший Гогоберидзе расчетливо вывел на прорыв Гагнидзе. Последовал резкий рывок правого полусреднего нападения «Динамо» и его сильный удар по воротам москвичей. Разинский в низком прыжке не смог удержать мяч, и набежавший Яманидзе (№ 10) открыл счет. 1:0 — ведет «Динамо».
Этот результат сохранился до перерыва.
Второй тайм начался атаками тбилисцев. На 6-й минуте штанга спасает армейцев от явного гола: она отражает сильно посланный Гагнидзе мяч с близкого расстояния.
Вскоре армейцы постепенно налаживают игру, перехватывают инициативу и разворачивают наступательные действия широким фронтом. На 26-й минуте с прорвавшимся по своему флангу Михиным (№ 11) пассивно борется правый полузащитник тбилисцев А. Котрикадзе, и москвич беспрепятственно осуществляет прострельную передачу. На мяч набегает левый полусредний нападения гостей Бузунов и сильным ударом с ходу посылает его в сетку ворот «Динамо». 1:1.
На 38-й минуте, во время острой схватки на штрафной площадке москвичей, тбилисец Хасая (№ 7) из трудного положения неотразимым ударом забивает второй гол в ворота армейцев, который и решает исход встречи.
Со счетом 2:1 побеждают динамовцы Тбилиси.
Безукоризненным было судейство А. Зябликова (Ленинград).
М. ГИГАУРИ.

Газета «Молодой сталинец» (Тбилиси) от 13 апреля 1957 года:

Первая победа.
Как известно, динамовцы Тбилиси начали нынешний чемпионат страны по футболу неудачно: после проигрыша московским коллективам «Спартак» и «Динамо» в их графе турнирной таблицы первенства появились два нуля. Несмотря на то, что поражения были обусловлены некоторыми объективными причинами, команду это не могло, конечно, утешить. Вот почему, когда 11 апреля динамовцы столицы Грузии вышли на свое поле для встречи в календарном состязании с армейцами Москвы (ЦСК МО), они с первых же минут игры показали, что полны решимости победить.
И не только первые минуты, но и весь тайм прошел под знаком превосходства динамовцев, которые выступали на этот раз в следующем составе: С. Котрикадзе, Элошвили, Дзяпшипа, Хочолава, А. Котрикадзе, Рамишвили, Xасая, Гагнидзе, Гогоберидзе, Чкуасели. Дружные, энергичные действия команды позволили уже на 7-й минуте открыть счет. Прорвавшийся по правому краю Гагнидзе сильным ударом направил мяч в ворота армейцев; вратарь москвичей Разинский среагировал вовремя, но удержать мяч в руках ему не удалось. Не растерявшись, Яманидзе быстро набежал на выпущенный мяч и забил его — 1:0.
Упрекать Разинского нельзя: какой вратарь не пропускал подобных голов! Напротив, именно отличной игре Разинского обязаны москвичи тем, что в первом тайме тбилисцы так и не увеличили счет. Ведь эпизодические прорывы гостей в первые 45 минут игры, по сути дела, почти не давали армейцам реальной возможности для взятия ворот хозяев поля. Последние же очень часто ставили их в критическое положение, из которого команду с честью выводил ее вратарь.
Справедливости ради следует отметить, что явное (как территориальное, так и игровое) преимущество тбилисцев в первом тайме объясняется не только их хорошей игрой, но и довольно-таки бледными действиями на поле москвичей, за команду которых выступали Разинский, Пархунов, Линяев, Крутиков, Гришин, Петров, Апухтин, Агапов, Беляев, Бузунов и Мишин.
После перерыва на поле сложилась почти противоположная картина: инициатива перешла к футболистам ЦСК МО. Теперь уже вратарю динамовцев пришлось «поработать». И надо заметить, что молодой спортсмен С. Котрикадзе и на этот раз сумел неплохо показать себя. На 50-й минуте в блестящем броске он спас команду от, казалось бы, неминуемого гола, отбив мяч после сильного удара Агапова. Правда, через две минуты счет чуть было не стал 2:0 в пользу динамовцев, но от «пушенного» удара Гагнидзе гостей спасла… штанга их ворот.
Особенно сильный штурм предприняли армейцы в середине второго тайма. В одной из очередных атак им и удалось забить ответный гол. Прорвавшийся Мишин, хорошо обыграв полузащитника, Котрикадзе, произвел прострельную передачу на штрафную площадку хозяев поля, а набежавший Бузунов забил мяч. Счет стал 1:1. Тбилисцы, как говорится, «заиграли» только в последние десять минут. И обстоятельства сложились так, что даже их хватило для достижения победы (на 87-й минуте Хасая с подачи Гогоберидзе забил второй и решающий гол). Однако только на обстоятельства надеяться нельзя. Надо сказать прямо, что второй тайм динамовцы провели слабее. Особенно неэффективно действовали крайние нападающие.
Итак, когда истекло 90 минут, судья всесоюзной категории А. Зябликов (Ленинград), который, кстати, очень четко провел весь матч, зафиксировал первую победу динамовцев столицы Грузии в новом сезоне. В турнирной таблице, в графе «Динамо» (Тбилиси) появились, наконец, желанные 2 очка.
Хочется надеяться, что эта цифра будет расти с каждой календарной встречей тбилисцев.
С. ПОПОВ.