«Динамо» (Тбилиси) — ЦСКА (Москва) 0:0
Чемпионат СССР 1972 года. Высшая лига. Матч № 11.
23 июня 1972 года. 19-30. Тбилиси. Стадион «Локомотив». 36000 зрителей.
Судьи: А.Иванов, Г.Мильх (оба — Ленинград), В.Гладилин (Грозный).
«Динамо»: Гогия, Дзодзуашвили, Челидзе, Хурцилава (к), Петриашвили, Гавашели, М.Мачаидзе, Мчедлишвили (Рехвиашвили, 46), Гуцаев, Г.Нодия, Кипиани.
ЦСКА: Астаповский, Янец, Звягинцев, Истомин, Капличный (к), Хисамутдинов, Долгов, Копейкин, Федотов (Теллингер, 56), Поликарпов, Дорофеев.
ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:
Газета «Советский спорт» (Москва) от 25 июня 1972 года:
Скучать было некогда.
«Динамо» (Тбилиси) — ЦСКА 0:0.
Тбилиси. Стадион «Локомотив». 23 июня. 25 градусов. 28000 зрителей.
Судьи А. Иванов (Ленинград), Г. Мильх (Ленинград), В. Гладилин (Грозный),
«Динамо»: Гогия, Дзодзуашвили, Челидзе, Хурцилава, Петриашвили, Гавашели, М. Мачаидзе, Мчедлишвили (Рехвиашвили. 46), Гуцаев, Г. Нодия, Кипиани.
ЦСКА: Астаповский, Янец, Звягинцев, Истомин, Капличный, Хисамутдинов, Долгов, Копейкин, Федотов (Теллингер, 58), Поликарпов. Дорофеев.
Дублеры — 2:1. Голы: Церетели, Будзишвили — у «Динамо»: Кузнецов — у ЦСКА.
Мелькают, пробегая, похожие друг на друга, как придорожные знаки, рядовые матчи чемпионата; Но вот на горизонте показывается нечто покрупнее, поважнее. Это или встреча лидеров, или принципиальная игра старых соперников.
Матч 23 июня между тбилисским «Динамо» и ЦСКА как раз был и тем, и другим.
Известный зарубежный тренер Э. Эррера как-то изрек: «Меня не интересует, что делается в середине поля. Меня интересует, что делается на штрафной площади противника и на штрафной площади моей команды». В рецензируемом матче серединой поля, как плацдармом для традиционного ведения игры, особенно не заинтересовалась ни одна из сторон. Полузащитники — штатные владельцы этой территории — здесь мало задерживались. Они большей частью заняты были выполнением защитных функций или вместе с форвардами смело шли в атаку. И так весь матч.
Минутная стрелка только начала свой бег, а Нодия, получив передачу от Кипиани, упустил вернейшую возможность открыть счет. Прошло две минуты, и Копейкин не сумел использовать точно такой же момент. Еще несколько минут, и Гуцаев, пройдя сквозь строй защитников, в последнее мгновение не сумел распорядиться мячом. Затем последовал прорыв Копейкина, и динамовские ворота чудом были спасены от верного гола.
Описывать все эти моменты — значит повторять читателю одно и то же. Зрители, кто наблюдал за ходом игры с центральных трибун, следили за игрой, словно смотрели состязания по пинг-понгу: без конца вертя головой вправо — влево, влево — вправо. Соперники атаковали азартно, в открытую, смело.
И все-таки в первом тайме инициатива была на стороне динамовцев. Они своей первоочередной задачей поставили нейтрализовать диспетчера москвичей Поликарпова и приставили к нему Гавашели.
Последний ни на шаг не отходил от своего подопечного и полностью выключил его из игры. Тогда функции Поликарпова взял на себя Федотов, но и у него ничего не получилось. Армейцы делают ставку на Копейкина, и, надо сказать, «восьмерка» ЦСКА был самым опасным игроком для тбилисцев. И у динамовцев был столь же неприятный для москвичей форвард — Гуцаев. Против него строго в персональном плане играл Истомин. Борьба этих двух мастеров была интересной, захватывающей, однако, как только Гуцаев обыгрывал своего опытного визави, в дело моментально вмешивался Долгов, который довольно-таки бесцеремонно сбивал Гуцаева, и хозяевам поля атаку начинать приходилось со штрафного удара.
Не меньше хлопот было у москвичей и на правом фланге обороны, где активно, с выдумкой, действовал Кипиани. В центре много перемещался Нодия, выискивая удобную позицию для завершения атаки.
Конец второго тайма прошел под знаком превосходства армейцев, которые выглядели более свежими. Динамовцы много сил потратили в индивидуальной борьбе, устали, и у них появился брак в передачах. Вратарю Гогия пришлось в смелом прыжке отобрать мяч у прорвавшегося один на один с ним Дорофеева. Несколько раз самоотверженно спасал положение Хурцилава. Впрочем, и на штрафной площади ЦСКА создавались острые моменты. В частности, после прорыва Гуцаева, Рехвиашвили оказался с глазу на глаз с Астаповским, но находясь в нескольких метрах от ворот, послал мяч не туда, куда следовало.
Счет 0:0 обычно свидетельствует об игре скучной. В данном случае получилось исключение из правил: матч удался.
Р. Коркия. (Наш обществ, корр.).
Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 25 июня 1972 года:
მომენტები, მომენტები, მომენტები…
თბილისი. “ლოკომოტივის” სტადიონი. 23 ივნისი.
“დინამო” (თბილისი) — ცსკა — 0:0.
“დინამო”: გოგია, ძოძუაშვილი, ჭელიძე, ხურცილავა, პეტრიაშვილი, გავაშელი, მ. მაჩაიძე, მჭედლიშვილი (რეხვიაშვილი), გუცაევი, გ. ნოდია, ყიფიანი.
ცსკა: ასტაპოვსკი, იანეცი, ზვიაგინცევი, ისტომინი, კაპლიჩნი, ხისამუტდინოვი, დოლგოვი, კოპეიკინი, ფედოტოვი (ტელინგერი), პოლიკარპოვი, დოროფეევი.
მსაჯი: ა. ივანოვი (ლენინგრადი).
დუბლიორები — 2:1 “დინამოს” სასარგებლოდ. გამარჯვებულთაგან ბურთები გაიტანეს წერეთელმა და ბუძიშვილმა, ცხკა-ს მხრივ — კუზნეცოვმა.
სსრ კავშირის ჩემპიონი I ლიგაში! ასეთი საფეხბურთო კურიოზის წინაშე აღმოჩნდა შარშან ცსკა.
მაშინდელმა ჩემპიონმა სამ გუნდთან ერთად ქულათა თანაბარი რაოდენობა დააგროვა და მხოლოდ გატანილი და მიღებული ბურთების უკეთესი სხვაობით შეინარჩუნა ადგილი უმაღლეს ლიგაში. ამაში არმიელებს დაუფასებელი “სამსახური” გაუწია თბილისის “დინამომ”, რომელმაც ორივე წრეში მარცხი იწვნია მათთან შეხვედრებში და 4 ქულით ის “გამსვლელი ბალი” შეუქმნა ცსკა-ს, რომლის წყალობითაც იგი ისევ უძლიერესთა რიგებშია.
მაგრამ ისტორია მუდამ არ მეორდება. მოსკოველმა არმიელებმა იოლად დაძლიეს შარშანდელი კრიზისი, კვლავ უწინდებურად თამაშობენ და ახლა ისევ ოქროს მედლებისთვის მებრძოლთა რიგებში არიან.
ცსკა-მ განვლილ მატჩშიც ცხადყო თავისი სიძლიერე. გუნდის დაცვამ და მეკარე ასტაპოვსკიმ შეძლეს ეხსნათ კარი საგოლე მომენტებში, რომლებიც სისტემატურად იქმნებოდა მათს საჯარიმო მოედანზე, ხოლო წინა ხაზზე თავდამსხმელები მოქმედებდნენ მოულოდნელი, სწრაფი, ზუსტი კონტრშეტევებით და არანაკლებ ხშირად ქმნიდნენ ბურთის გატანის შესაძლებლობებს მოპირდაპირე კართან.
… წუთიც არ იყო გასული თამაშის დაწყებიდან, როცა ნოდიას ბურთის გატანის რეალური საშუალება მიეცა ყიფიანის საუკეთესო გადაცემის შემდეგ, მაგრამ მისი გადამწყვეტი დარტყმა უზუსტო გამოდგა. მალე გუცაევს, მაჩაიძეს და კვლავ ნოდიას ზედიზედ შეექმნათ ასეთივე შესაძლებლობანი არმიელთა კარის უშუალო სიახლოვეს და სტუმრები ისევ იღბლად გადაურჩნენ აშკარა გოლს.
ზუსტად ამავე პერიოდში არანაკლები ხიფათის წინაშე იყო დინამოელთა კარი, სადაც რამდენიმეჯერ არაზუსტად ითამაშა გოგიამ. კოპეიკინის, დოროფეევის დარტყმების შემდეგ ბურთი ასეთივე ვითარებაში სცდებოდა მიზანს, ხოლო ერთხელ მეკარის ფუნქციის შესრულება მოუხდა ხურცილავას, რომელმაც ბოლო მომენტში მიუსწრო ბურთს.
მთელი ტაიმის განმავლობაში დაუღალავად, ენერგიულად თამაშობდნენ “დინამოს” თავდამსხმელები გუცაევი, ნოდია, ყიფიანი. სტუმრების მცველებს უჭირდათ მათთან ინდივიდუალური ბრძოლა და გამუდმებით იხმარებდნენ მაშველ ძალას ნახევარდაცვის ხაზიდან ხისამუტდინოვისა და დოლგოვის სახით. ამ სიტუაციაში გადამწყვეტი როლი უნდა შეესრულებინა თბილისელთა ნახევარდაცვას, მაგრამ ეს რგოლი აშკარად ჩამორჩებოდა გუნდში. გავაშელს პერსონალური დავალება ჰქონდა: მოსკოველთა მაორგანიზებელი მოთამაშის — პოლიკარპოვის ნეიტრალიზება. ამ ამოცანის შესრულებისას იგი მოკლებული იყო საშუალებას თამამად მიეღო მონაწილეობა თავისი გუნდის იერიშებში. სუსტად ითამაშა მჭედლიშვილმა, რომელიც ხშირად კარგავდა ბურთს. მაჩაიძე კი სისტემატურად აგვიანებდა გადაცემას მაშინაც კი, როცა მისი პარტნიორები გახსნილი იყვნენ კომბინაციის გასაგრძელებლად. იგრძნობოდა ასათიანის არყოფნა, რომელსაც შეეძლო მოეწესრიგებინა ურთიერთმოქმედება მინდვრის ცენტრში. ამის გამო თამაშის მთელი სიმძიმე ჩვენი გუნდის თავდასხმას და დაცვას დააწვა.
მიუხედავად ამისა, დინამოელებს შეეძლოთ მოეგოთ ტაიმი, შეტევის დამამთავრებელ ფაზაში მეტი ყურადღება და მობილიზება რომ გამოეჩინათ.
ასეთივე ორმხრივი იერიშებით იყო აღსავსე მეორე ტაიმი. ისევ მრავლად იქმნებოდა საგოლე მომენტები ორივე კართან, კერძოდ, 65-ე წუთზე გუცაევის ფლანგური გარღვევის შემდეგ ასტაპოვსკის პირისპირ აღმოჩნდა რეხვიაშვილი, რომელმაც ბურთის გატანის თითქმის ასპროცენტიანი შანსი ვერ გამოიყენა.
მატჩის დასასრულს დინამოელთა რიგებში თავი იჩინა დაღლილობამ, ცსკა-მ რამდენიმე ძლიერი იერიში განახორციელა კოპეიკინისა და მინდორზე ახალგამოყვანილი ტელინგერის მეშვეობით, მაგრამ ბურთის გატანა ამ მატჩში არც ერთ მხარეს არ ეწერა.
რ. ქორიძე.