«Динамо» (Тбилиси) — «Динамо» (Минск) 1:1 (0:1)
Чемпионат СССР 1966 года. Класс «А». 1-я группа. Матч № 09.
2 июня 1966 года. 19-00. Тбилиси. Стадион «Динамо». Солнечно, 26 градусов. 40000 зрителей. С 65-й мин. — электроосвещение.
Судьи: В.Осипов, В.Руднев, Е.Борисовский (все — Москва).
«Динамо» Тб.: Урушадзе, Петриашвили, Челидзе, Хурцилава, Цховребов, Хартишвили, Илиади, Хуцишвили (Месхи, 46), Баркая, Г.Сичинава, Майсурадзе.
«Динамо» Мн.: Глухотко, Купчик, Ремин, Зарембо, Савостиков, Арзамасцев, Погальников, Адамов, Мустыгин (Мозер, 70), Васильев, Коберский.
Голы:
0:1 Коберский — 43
1:1 Майсурадзе — 50
ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:
Газета «Советский спорт» (Москва) от 3 июня 1966 года:
Тон задал Месхи.
«Динамо» (Тбилиси) — «Динамо» (Минск). 1:1 (0:1).
Тбилиси. Стадион «Динамо». 2 июня. Солнечно. С 65-й минуты — электрическое освещение. 26 градусов. 40 000 зрителей.
Судья В. Осипов; судьи на линии В. Руднев и Е. Борисовский (все — Москва).
«Динамо» (Тбилиси): Урушадзе, Петриашвили. Челидзе, Хурцилава, Цховребов, Чхартишвили, Илиади, Хуцишвили (Месхи — 46-я мин.), Баркая, Г. Сичинава, Майсурадзе.
«Динамо» (Минск): Глухотко, Купчик, Ремин, Зарембо, Савостиков, Арзамасцев, Погальников, Адамов, Мустыгин (Мозер — 70-мин.), Васильев, Каберский.
Соперники пришли к этому матчу, не «отягощенные» грузом набранных очков. Обе команды очень неудачно выступают в нынешнем чемпионате, и теперь каждая встреча для них, можно сказать, решающая. Минчане, находящиеся в опасной близости от последнего места, уже не могут позволить себе проигрывать. То же самое можно сказать и о тбилисцах. Вот почему с первых же минут на поле разгорелась бескомпромиссная борьба. И минчане, и тбилисцы прибегли к варианту с тремя полузащитниками. Однако если у гостей только Погальников активно помогал нападающим, то у хозяев поля Илиади и особенно Г. Сичинава много и активно участвовали в наступательных действиях своей команды.
Столь различные функции полузащитников были обусловлены разными тактическими задачами команд. Гости старались обезопасить в первую очередь тылы и, используя быстрые контратаки своих форвардов, добиться результата.
Тбилисцы же с самого начала ринулись вперед, дав понять соперникам, что их больше интересуют чужие ворота, чем собственные. События в матче развивались следующим образом. Почти всю первую половину игры атаковали хозяева поля. Они владели инициативой и создали несколько неплохих возможностей для взятия ворот, но Сичинава, Илиади и Майсурадзе не смогли использовать их. Тайм уже близился к концу, когда неожиданная контратака минчан (на 43-й минуте) принесла им успех. Каберский с дальней дистанции пробил по воротам, мяч попал в голову Хурцилавы и от него — рикошетом в сетку.
После перерыва тбилисцы бурно атакуют. Тон, задал вышедший на поле Месхи. Уже на 50-й минуте он блестяще обыграл трех защитников и вывел на прекрасную позицию Майсурадзе. Молодой нападающий, не раздумывая, пробил, и счет стал 1:1. В дальнейшем тбилисцы имели еще несколько возможностей для взятия ворот,
Месхи легко обыгрывал Купчика и приходившего, на помощь правому защитнику стоппера Зарембо. Несколько раз левый крайний тбилисцев делал удачные прострельные передачи, опасно навешивал мяч на штрафную площадь гостей. Однако партнеры Месхи то и дело запаздывали к мячу, а верховые передачи перехватывал Глухотко. Несколько раз издали бил по воротам Баркая, бил точно, но недостаточно сильно.
Острая контратака удалась в минчанам. Один на один с Урушадзе они, вывели Адамова. И только смелому и решительному вмешательству вратаря обязаны хозяева поля тем, что их ворота не были взяты.
Последние 20 минут игры минчане только оборонялись. Своей цели они достигли. Встреча за кончилась вничью — 1:1.
В последнее время белорусские футболисты стали поистине камнем преткновения для тбилисцев. Вот уже несколько лет экс чемпионы страны никак не могут подобрать надежных ключей к воротам минчан. Минское «Динамо» в этой игре вновь предстало перед нами энергичной, мобильной и волевой командой. Такой, какой мы ее знали последние несколько лет.
Л. Шенгелая. (Наш обществ, корр.).
Дублеры — 3:1 в пользу динамовцев Тбилиси.
Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 4 июня 1966 года:
თამაშის დონე — საშუალო.
თბილისი. “დინამოს” სტადიონი. 2 ივნისი.
“დინამო” (თბილისი) — “დინამო” (მინსკი) — 1:1 (0:1).
თბილისი: ურუშაძე, პეტრიაშვილი, ჭელიძე, ხურცილავა, ცხოვრებოვი, ხართიშვილი, ილიადი, ხუციშვილი (მესხი), ბარქაია, გ. სიჭინავა, მაისურაძე.
მინსკი: გლუხოტკო, კუპჩიკი, ზარემბო, რიომინი, სავოსტიკოვი, არზამასცევი, პოგალნიკოვი, ადამოვი, მუსტიგინი (მოზერი), ვასილიევი, კაბერსკი.
მსაჯი ვ. ოსიპოვი (მოსკოვი).
ძნელი დასაჯერებელია, რომ ისეთ მოწინააღმდეგესთან მატჩში, როგორც წელს მინსკის “დინამოა” და ისიც საკუთარ მინდორზე, თბილისელებს თავიანთი ახალი განლაგება 4+3+3 დაცვის ხაზების გაძლიერების მიზნით აერჩიათ. ჩვენი გუნდი შემტევია მთელი თავისი სტიქიით, თავისი ძველი და მყარი ტრადიციებით, ამიტომ ისეთი რიგითი შემთხვევისთვის, როგორსაც წარმოადგენდა 2 ივნისის მატჩი, არ ღირდა დამუშავებული და დაკანონებული სისტემის, მოთამაშეთა განლაგების შეცვლა.
და მართლაც, როგორც შემდეგ თბილისის “დინამოს” უფროს მწვრთნელთან ა. კოტრიკაძესთან საუბარში გამოირკვა, ეს ახალი განლაგება სრულიადაც არ გულისხმობდა დაცვითს ტენდენციებს, და არც მინსკელთა შიშით იყო გამოწვეული, ვინაიდან საამისო საბაბი არ არსებულა. არსებითად ეს წარმოადგენდა ტაშკენტში კარგად ჩატარებული თამაშის შემადგენლობის ზუსტ ასლს. აქცენტი კეთდებოდა ნახევარდაცვის ხაზზე, რომელსაც თავისი პირდაპირი ფუნქციების შესრულების გარდა სისტემატურად უნდა მიეღო მონაწილეობა შეტევაში ისე, რომ წინა ხაზზე შეექმნა 5 აქტიური თავდამსხმელი ნახევარდაცვის წარმომადგენელთა ასეთი ვარიანტებით: გ. სიჭინავა-ხართიშვილი, ან გ. სიჭინავა-ილიადი.
ეს რთული და საინტერესო თამაშია: აწარმოო შეტევები მინდვრის სიღრმიდან მოწინააღმდეგის კარამდე ნახევარმცველების განუწყვეტელი ურთიერთმონაცვლეობით ვრცელ ტერიტორიაზე, მაგრამ მას აუცილებლად სჭირდება მაღალი სათამაშო დისციპლინა, მახვილი ტაქტიკური აზროვნება და ყოველ შექმნილ სიტუაციაში ზუსტი გარკვევის უნარი.
აი ყველაფერი ეს კი აკლდა ჩვენს ნახევარდაცვას და ამიტომ იყო, რომ სისტემა 4+3+3 არ გამოვიდა. მან დაკარგა თავისი მიზანდასახულება და არსი. ნახევარმცველთა პირველი და უმთავრესი შეცდომა იყო ბურთის გაუთავებელი, ზედმეტი ტარება. ისე განვლო 90 წუთმა, რომ ვერც ერთმა ჩვენმა ჰავბეკმა ვერ იგრძნო გადაცემის დაყოვნების უაზრობა, როცა წინ დარჩენილ 3 ფორვარდს პირველივე შეგვიანებაზე კეტავდნენ მინსკელთა მცველები. მეორე დიდი შეცდომა იყო კარში არაზუსტი დარტყმები. მაგრამ ეს ფორმულირება არ იქნებოდა მთლად სწორი, ვინაიდან გ. სიჭინავა, ხართიშვილი და ილიადი არა თუ არაზუსტად ურტყამდნენ კარში, არამედ სულაც არ ურტყამდნენ (თითო-ოროლა გამონაკლისი მხედველობაში არაა მისაღები). და მესამე — უაღრესად არაზუსტი და არადროული გადაცემები. ადგილზე ფეხში ბურთის მიწოდებაც კი, რომელიც ყველაზე პრიმიტიულ ტაქტიკურ სვლად ითვლება ფეხბურთში, სრულდება ძალზე ცუდად, არაზუსტად, უდროოდ, ძნელ სათამაშო ვითარებაში. მაყურებლებს შეიძლება ახსოვთ: ერთ-ერთ მომენტში პეტრიაშვილს წინ ჰყავდა მოწინააღმდეგე და მან არჩია ბურთი მიეწოდებინა დაახლოებით 15-16 მეტრზე მდგარი ცხოვრებოვისათვის. გადაცემა შესრულდა, მაგრამ ისე უხეშად, ისე ტლანქად, რომ მკერდზე მიღებული ბურთის ხმა ყუმბარასავით გასკდა სტადიონზე.
გადაცემათა არაზუსტობაში ყველაზე უფრო გ. სიჭინავა სცოდავდა. საერთოდ, გასაოცარია, რომ ასეთი ვირტუოზული ტექნიკის ფეხბურთელს, რომელსაც ბურთით ყოველგვარი მანიპულაციების შესრულება შეუძლია, არა აქვს უნარი ელემენტარული გადაცემა განახორციელოს სრულიად მარტივ პოზიციაში და, ასე ვთქვათ, სპრინტერულ დისტანციაზე მყოფი პარტნიორისაკენ — 5-8 მეტრზე. ამ დღეს გ. სიჭინავამ თავიდანვე იკისრა ორგანიზატორისა და გამთამაშებლის როლი (ბარქაიამ რატომღაც პასიურობა ამჯობინა), მაგრამ სწორედ ბურთის ზედმეტი ტარებისა და არაზუსტი გადაცემების გამო პრემიერის მოვალეობანი ან სრულიად არ იქნა შესრულებული, ან ძალზე სუსტად.
“ნახევრადბრაზილიური” სისტემა 4+3+3 აირჩიეს თავიდანვე მინსკელებმაც (კაბერსკი ფაქტიურად ისეთივე ნახევარმცველს წარმოადგენდა, როგორსაც შარშან თამაშობდა პოგალნიკოვი), რომლებმაც ასპროცენტიან ფორვარდებად დატოვეს მხოლოდ ადამოვი, შუსტიგინი და ვასილიევი.
მაგრამ, ეტყობა, ეს განლაგება გუნდს უფრო აქვს დამუშავებული, ვიდრე თბილისელებს, ამას გარდა, მინსკელი მოთამაშეები არ გაურბიან დიდ დატვირთვებს და ამის ხარჯზე ახერხებენ შუა მინდორზე სათანადო წინააღმდეგობათა შექმნას. რომ ხურცილავა არა, რომელიც საუცხოო ფორმაშია და სტაბილურ თამაშს უჩვენებს, სტუმრები გაცილებით მეტ ხიფათს შეუქმნიდნენ ურუშაძის კარს, ვიდრე ეს სინამდვილეში იყო.
მინსკელთა მიერ ტაიმის დასასრულს გატანილი გოლი სრულ მოულოდნელობას წარმოადგენდა. კაბერსკიმ შორიდან დაარტყა, ურუშაძემ, პოზიცია დაიკავა დარტყმის მიმართულებით, მაგრამ ბურთი ზურგში მოხვდა ხურცილავას და შეიცვალა მიმართულება.
მეკარემ ვერ მოასწრო რეაგირება, ყურადღების კონცენტრაცია და ბურთი შეუფერხებლად გავიდა კარში — 1:0.
მესხი! მის გამოჩენას მინდორზე მეტისმეტად პასიური ხუციშვილის ნაცვლად, მაყურებლები ტაშით შეეგებნენ და ეს თბილი “ავანსი” ჩვენმა მარცხენა გარემარბმა სრულად გაამართლა, მთელი თავისი ოსტატობით. კარგა ხანია ასეთი მესხი არ გვინახავს თბილისის სტადიონზე. იგი ბევრს მოძრაობდა, იბრძოდა ყოველი ბურთისთვის, ინაცვლებდა მინდვრის სიღრმეში, ცენტრშიც და გარდატეხა თბილისელთა თავდასხმის თამაშში სწორედ მანა შეიტანა. 50-ე წუთზე მესხმა თავისი მორიგი რეიდის შემდეგ მეკარის პირისპირ გაიყვანა მაისურაძე, რომელმაც ზუსტი დარტყმით მარცხენა დაბალ კუთხეში გაგზავნა ბურთი — 1:1.
მინსკელებმა საგანგებო ზომებს მიმართეს მდგომარეობის სახსნელად. Mუსტიგინის ნაცვლად მინდორზე გამოყვანილ იქნა ნახევარმცველი მოზერი, რის შემდეგ ზარემბოს საშუალება მიეცა დახმარებოდა კუპჩიკს მესხთან საბრძოლველად და მაინც ეს უკანასკნელი სისტემატურად არღვევდა მის წინაშე აღმართულ ყოველგვარ წინააღმდეგობას. დასანანია მხოლოდ ის, რომ მისი პარტნიორები პირველი ტაიმის საშუალო დონეზე განაგრძობდნენ თამაშს და არ აინთნენ იმ ცეცხლით, რომლითაც მესხი იყო ანთებული. მინსკის “დინამომ” 8 მოთამაშე საფუძვლიანად დაასახლა საჯარიმო მოედანზე და შეინარჩუნა მოპოვებული ქულა.
ბ. ქორქია.
Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от 3 июня 1966 года:
Вчера гостями динамовцев Тбилиси были их минские одноклубники. С первых же минут состязания хозяевам поля удалось создать несколько довольно острых атак. Вратарю минчан Глухотко то и дело приходилось вмешиваться в игру. Но ни один из голевых моментов так и не был реализован. В этом «повинны» не только отлично игравший вратарь гостей, но и неорганизованность в атаках тбилисских форвардов.
Идут последние минуты первой половины игры. Из глубины своей обороны минчане начинают атаку. Воспользовавшись грубым просчетом тбилисских защитников, Погальников с дальней дистанции забивает мяч – 1:0.
Во втором тайме М. Месхи, заменивший Хуцишвили, вносит в игру тбилисцев уже было совсем утраченные остроту и задор. И вот уже на четвертой минуте второго тайма с его отличной подачи Майсурадзе забивает ответный гол. В дальнейшем игра целиком переносится на штрафную площадку гостей. Но завершить атаки тбилисцам так и не удается. Минчан же явно не устраивал ничейный результат. И они его добились.
Так со счетом 1:1 и закончилась эта встреча.
Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от 3 июня 1966 года:
Вчерашний матч на первенство страны между динамовцами Тбилиси и Минска, проходивший в столетие нашей республики, доставил много разочарований любителям футбола. В первом тайме хозяева поля играли вяло, инертно. Создавалось такое впечатление, что команда вышла на поле лишь «отбыть номер». Ни в одном из футболистов не чувствовалось желания сыграть остро: комбинации, проводимые тбилисцами, были стандартными и легко разгадывались защитниками минчан. В свою очередь гости также не показали ничего хорошего. Незадолго до перерыва мяч после удара форварда минчан Каберского попал в Хурцилава и отскочил в ворота. Гости повели — 1:0.
Во втором тайме вместо Хуцишвили на поле выходит Месхи. Его появление внесло оживление в игру. Месхи сумел взять игру на себя, увлечь команду. Но, к сожалению, из его многочисленных фланговых передач лишь одна была использована Майсурадзе, который на 49-й минуте сравнял счет.
И хотя в остаешееся время минчане явно не спешили (их, конечно, устраивала ничья), тбилисцы имея большое игровое преимущество, обязаны были добиться результата. Но увы, сделать этого они не сумели. В итоге ничья.