«Черноморец» (Одесса) — «Динамо» (Тбилиси) 1:0 (0:0)

«Черноморец» (Одесса) — «Динамо» (Тбилиси) 1:0 (0:0)

ЧЕМПИОНАТ СССР 1980 ГОДА. ВЫСШАЯ ЛИГА. МАТЧ № 06.
3 мая 1980 года. 18-00. Одесса. Центральный стадион ЧМП. 14 градусов. 12000 зрителей.
Судьи: А.Мушковец, О.Хоменко, В.Неборонов (все — Москва).
«Черноморец»: Жекю, Чилиби, Лещук, Логвиненко (Буланкин, 37), Плоскина, Скрипник, Головин, Устимчик, Тимошенко (Горячев, 77), Шаломай, Ищак.
«Динамо»: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Г.Мачаидзе, Дараселия, М.Мачаидзе (к), Сулаквелидзе (Какилашвили, 84), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (Чилая, 46).
Гол:
1:0 Горячев — 79
Предупреждение: Г.Мачаидзе.

ОФИЦИАЛЬНЫЙ СУДЕЙСКИЙ ПРОТОКОЛ (ГАРФ, Фонд 7576, Опись 31, Дело 6219)

ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:

Советский спортლელო (Лело)Заря ВостокаВечерний Тбилиси

Газета «Советский спорт» (Москва) от 4 мая 1980 года:

«ЧЕРНОМОРЕЦ» — «ДИНАМО» (ТБИЛИСИ) — 1:0.
«Черноморец» (Одесса) — «Динамо» (Тбилиси). 1:0 (0:0). Одесса. Центральный стадион. 3 мая. 14 градусов. 12 000 зрителей.
Судьи А. Мушковец, О. Хоменко, В. Неборонов (все — Москва).
«Черноморец»: Жекю, Чилиби, Лещук, Логвиненко (Буланкин. 37), Плоскина, Скрипник, Головин, Устимчик, Тимошенко (Горячев, 77), Шаламай, Ищак.
«Динамо»: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Г. Мачаидзе, Дараселия, М. Мачаидзе, Сулаквелидзе (Какилашвили, 84), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (Чилая, 46).
Гол: Горячев (79).
Предупрежден Г. Мачаидзе.
Дублеры — 1:1. Голы: Цаава — у «Динамо»; Буланкин — у «Черноморца».
Похоже, что команды в первом тайме главную свою задачу видели в том, чтобы не дать сопернику сконструировать осмысленную атаку. Тбилисцы с успехом разрушали любые попытки одесситов организовать наступление, не давая морякам принять мяч и обработать его. Для этого даже Кипиани и Шенгелия отходили на свою половину поля, перекрывая возможные направления атаки.
Примерно такую же тактику избрал и «Черноморец». Одесские футболисты сводили риск до минимума, при первой же опасности откидывая мяч назад или поперек поля. Они словно выжидали, когда соперник ошибется. Но гости до перерыва действовали в обороне весьма аккуратно, оставляя для Габелия лишь редкие возможности сыграть на выходе.
Не был перегружен работой и Жекю. В этом сезоне динамовцев Тбилиси не раз упрекали за вялую игру без мяча. В отчетном матче грузинские футболисты тоже неохотно предлагали себя партнерам, явно ожидая паса в ноги. Однако защитники хозяев поля, удачно подстраховывая друг друга, не оставляли динамовцам шанса для прицельного удара по воротам.
После перерыва одесситы прибавили в скорости и за первые же минуты создали больше острых моментов, чем за весь первый тайм. А Тбилисцы, заменившие инертно игравшего форварда Челебадзе полузащитником Чилая, ориентации на оборону не изменили, продолжали действовать осторожно, с оглядкой. Это прибавило духу хозяевам поля. На 58-й минуте защитник Чилиби с близкого расстояния нанес по воротам «Динамо» удар головой, и Габелия с трудом взял мяч.
Территориальное преимущество одесситов воплотилось в гол лишь за 10 минут до конца матча. Только что вышедший на замену Горячев в высоком прыжке ударом головой послал, мяч в сетку ворот гостей.
А. Башкатов. (Наш корр.).

Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 6 мая 1980 года:

და იყო ბაასი წაბლის ხეებქვეშ…
“ჩერნომორეცი” (ოდესა) – “დინამო” (თბილისი) 1:0 (0:0).
3 მაისი. ოდესა. “ჩერნომორეცის” სტადიონი.
“ჩერნომორეცი”: ჟეკიუ, ჩილიბი, ლეშჩუკი, ლოგვინენკო (სულანკინი), პლოსკინა, სკრიპნიკი, გოლოვინი, უსტიმჩაკი, ტიმოშენკო (გორიაჩევი), სალამაი, იშჩაკი.
“დინამო”: გაბელია, კოსტავა, ჩივაძე, ხინჩაგაშვილი, გ. მაჩაიძე, დარასელია, მ. მაჩაიძე, სულაქველიძე (კაკილაშვილი), შენგელია, ყიფიანი, ჩელებაძე (ჭილაია).
მსაჯი: ა. მუშკოვეცი (მოსკოვი).
გაფრთხილებულია გ. მაჩაიძე.
“ჩერნომორეცი”?… კი მაგრამ, მართლა არის ასეთი გუნდი?
– ?…
გამოგიტყდებით, ჩვენს შეკითხვაზე, თუ როგორ ითამაშებს თბილისელებთან “ჩერნომორეცი”, ასეთმა პასუხმა ძალზე გაგვაოცა, თუმცა ოდესელთა ენაკვიმატობის შესახებ ადრეც ბევრი ვიცოდით.
– რას ელეპარაკებით მაგას, ხომ ხედავთ, კაცი ბურთს ვერ არჩევს გემისაგან. …და საერთოდ არმიელთა გულშემატკივრები არც უნდა შემოვუშვათ ამ ბაღში.
ყველაფერი გასაგები გახდა: ტრადიციულად წაბლის ხეებქვეშ გულშემატკივართა მორიგი “რაუნდი” იწყებოდა. ჩვენი უნებური მიზეზით ერთმანეთს შეეჯახა ოდესის ფეხბურთის ორი დაუძინებელი ბანაკი – “ჩერნომორეცისა” და ასკ–ს ერთგული ქომაგები. უნდა ითქვას, რომ წლეულს ორივე გუნდი (არმიელები, როგორც ცნობილია, პირველ ლიგაში თამაშობენ) სუსტად გამოდიოდა. ოდესელ ფეხბურთლებს მაისამდე არც ერთი გამარჯვება არ ჰქონდათ. ვინ აიღებდა პირველ 2 ქულას? “შინაურ ჩემპიონატში”. ასკ–მა იმარჯვა – 2 მაისს შინ ანგარიშით 1:0 სძლია სტავროპოლის “დინამოს”, რითაც მოსვენება დაუკარგა “ჩერნომორეცის” მომხრეებს.
მაგრამ მხიარულ ოდესელებზე სიტყვა ერთობ გაგვიგრძელდა, მით უფრო, რომ იუმორის ხასიათზე არც ახლა ვართ და არც მატჩის წინ ვიყავით. დინამოელთა გუნდი, რომ იტყვიან, ოდესაში “შეიკრა” – თბილისიდან ჩამოსული სწორედ აქ შემოუერთდათ იუგოსლავიიდან ჩამოფრენილი შენგელია და დარასელია, შემდეგ კი ჩივაძე, სულაქველიძე და ჩელებაძე, რომლებიც თამაშის წინა დღეს შვეციიდან ჩამოსულნი, პირდაპირ დუბლიორთა მატჩზე მოვიდნენ ოდესიის “სპარტაკის” სტადიონზე. დაუმატეთ ამას ტრავმირებული გუცაევი და ადვილად წარმოიდგენთ, რარიგ მინორულ განწყობილებაზე უნდა ყოფილიყვნენ თბილისელთა მწვრთნელები “ჩერნომორეცთან” შეხვედრის წინ.
…”დინამოს” გულშემატკივრებმა ტელევიზიით უკვე ნახეს თამაშის მეორე ნახევრის ვიდეოჩანაწერი. ამიტომ არ შევუდგებით მთელი მატჩის პერიპეტიების აღწერას და ტყავის ბურთს მხოლოდ რამდენიმე აუცილებლად აღსანიშნავ მომენტში გავუწევთ თანხლებას.
მთელი თამაში ერთობ მაღალ ტემპში მიმდინარეობდა. ორივე გუნდმა დიდძალი ჯაფა შეალია 90–წუთიან, ასე ვთქვათ, “ამოუსუნთქავ” ბრძოლას. მაგრამ აი, ერთნაირად ეყოთ თუ არა “საფეხბურთო დენთი” მოასპარეზეთ? თუმცა, ამაზე მოგვიანებით.
5 წუთიც არ იყო გასული, მეტოქეებს კი უკვე თითო კუთხური ქჰონდათ მოწოდებული. ვინ დაიპყრობდა მინდვრის შუაგულს, რომელი მოახვევდა თამაშის ტაქტიკას მეტოქეს, ვინ შეცდებოდა კარის სიახლოვეს პირველი?
ჩვენი მცველები, რომლებიც როგორც იქნა დღეს კვლავ თავისი უძლიერესი შემადგენლობით გამოდიან, ყურადღებით დარაჯობდნენ მასპინძელთა იერიშების მთავარ შემტევ ძალას – ტიმოშენკოს, შალამაის და იშჩაკის სამეულს. განსაკუთრებით ბევრი დევნა დასჭირდა ოდესელთა მოხეტიალე თავდამსხმელს ტიმოშენკოს.
რაც შეეხება მეტოქეთა მცველებს, მათ პირველი წუთებიდანვე მჭიდროდ აიყვანეს მეთვალყურეობის ქვეშ დინამოელი ფეხბურთელები, ხოლო მარჯვენა ნახევარმცველი სკრიპნიკი მსაჯის სასტარტო სასტვენისთანავე პირდაპირ “მიეწება” შენგელიას. ჩვენი თავდამსხმელი ოდესელებმა ერთი კვირის წინ იხილეს თავიანთ სტადიონზე სსრ კავშირისა და იუგოსლავიის ახალგაზრდული ნაკრები გუნდების ევროპის ჩემპიონატის ნახევარფინალურ მატჩში. იმ შეხვედრაში რამაზმა როგორც ვიცით, გახსნა ანგარიში, ახლა კვლავ ეძებდა წარმატების გზებს და ჩელებაძესთან ერთად ხშირად ინაცვლებდა ადგილს, ბევრს მოძრაობდა და ნახევარდაცვის ხაზში დაწეულ ყიფიანთან ერთად დაძაბულ მდგომარეობაში ჰყავდა მასპინძელთა დაცვა.
– კიდევ კარგი, რომ გუცაევი არ თამაშობს, თორემ ისე “ჩაახვევდა” თამაშს, რომ ჩვენები ვერც გაუძლებდნენ – არ მალავდნენ ტრიბუნაზე (სტადიონი სანახევროდ თუ იყო სავსე. როგორც მისმა დირექტორმა – ე. ლაზარევმა გვითხრა, წლეულს მხოლოდ სეზონის გახსნისას, “სპარტაკთან” მატჩის დროს იყო სტადიონი სავსე, შემდეგ კი “ჩერნომორეცის” წარუმატებელმა თამაშმა გუნდს ნელნელა დააკარგვინა მაყურებელი), მაგრამ მინდორზე ხომ არც ჩვენი მთავარი ბომბარდირი შევჩენკოა (მას უხეშობისათვის 5 თამაშით მიეცა დისკვალიფიკაცია). ისე რომ, ამ მხრივ შანსები, შეიძლება ითქვას, თანაბარია…
34–ე წუთზე საკმაოდ ობიექტურმა ოდესელმა მაყურებელმა ტაშით დააჯილდოვა გაბელია, რომელმაც თავგანწირულ ნახტომში აიღო ბურთი ტიმოშენკოსა და იშჩაკის სახიფათო გარღვევის შემდეგ. კვლავ შეტევა და ამჯერად მცველებმა იხსნეს ჩვენი კარი ნახევარმცველ პლოსკინას ძლიერი დარტყმისგან. შესვენებამდე წუთით ადრე უკვე თბილისელებს ჰქონდათ ანგარიშის გახსნის კარგი შესაძლებლობა, როდესაც შენგელიამ საჯარიმოში ოსტატურად ჩამოიტოვა მასპინძელთა ერთერთი მცველი და ძლიერად დაარტყა კარში. მეკარე ჟეკიუმ მოიგერია ბურთი.
მეორე ტაიმში ოდესელებმა კიდევ უფრო მოუმატეს ტემპს. ეს განსაკუთრებით მარცხენა გარემარბ იშჩაკს ეხება, რომელიც ზურგიდან განუწყვეტლივ გაჰყავდათ გადამწყვეტი დარტყმისთვის, გუნდის კაპიტანს ლეშჩუკს, ჩილიბისა და უსტიმჩიკს (ამ უკანსკნელს სწორედ “დინამოსთან” თამაშის წინ მოეხსნა ხუთმატჩიანი დისკვალიფიკაცია). კვლავ ქებით უნდა მოვიხსენიოთ მეკარე გაბელია. მან ჯერ, მართლაც სასწაულებრივად, ზედ კარის ხაზზე აიღო მარჯვენა მცველ ჩილიბის თავური დარტყმა, შემდეგ კი მოიგერია კარისკენ სწრაფად გაჭრილი იშჩაკის დაბალი ბურთი.
ამ დღეს, განსაკუთრებით მეორე ტაიმში, თავისი ოსტატობის მთელი არსენალის დემონსტრირება მოუხდა “ჩერნომორეცის” მეკარეს ჟეკიუსაც და, წარმოიდგინეთ, სწორედ… თანაგუნდელებისგან ქვეყნის ახალგაზრდული ნაკრებიდან – დარასელიასა და შენგელიასაგან.
…თამაშის დრო იწურებოდა. მატჩი თითქოს ფრედ (წლეულს უკვე მეოთხედ ორივე გუნდისთვის) უნდა დამთავრებულიყო, რითაც მასპინძლები, როგორც მათ
გვითხრეს “პროგრამა–მაქსიმუმს” ასრულებდნენ, მაგრამ მოედანზე სულ ორიოდე წუთის წინ გამოსულმა ახალგაზრდა თავდამსხმელმა გორიაჩევმა თავის გუნდს ამ სეზონში პირველი გამარჯვება მოუტანა. მან 79–ე წუთზე შალამაის ზუსტი ჩამოწოდების შემდეგ მაღალ ნახტომში თავით გაგზავნა ბურთი მოპირდაპირე კარში. ამას მოჰყვა 84–ე წუთი, როცა მასპინძელთა საჯარიმოში კაკილაშვილის მიმართ მცველების აშკარა უხეშობა შეუმჩნეველი დარჩა ა. მუშკოვეცს. თბილისის “დინამომ” მიმდინარე გათამაშებაში პირველი დამარცხება განიცადა.
– ჩვენმა ახალგაზრულმა გუნდმა (მასში დიდი ფეხბურთის 8 ახალბედა თამაშობს) გამძლეობით და სისწრაფით დაჯაბნა ტექნიკური, მაგრამ გადაღლილი დინამოელები – ასეთი ერთსულოვანი აზრი გამოითქვა თამაშის შემდეგ დერიბასოვსკაიასა და საბჭოთა არმიის ქუჩების შესაყართან, სობოროს მოედანზე მდებარე ბაღის წაბლის ხეებქვეშ – ადგილობრივ გულშემატკივართა ამ არაოფიციალურ კლუბში.
ო. ნოზაძე (“ლელოს” სპეც. კორ.), ოდესა.

Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от 4 мая 1980 года:

ПЕРВОЕ ПОРАЖЕНИЕ.
Вчера и позавчера в различных городах страны состоялись матчи шестого тура чемпионата Советского Союза по футболу. Динамовцы Тбилиси выступали в Одессе против местного «Черноморца». Игра, в которой соперники имели немало возможностей для взятия ворот, завершилась победой одесситов со счётом 1:0. Этот единственный гол был забит в ворота тбилисцев на 79-й минуте встречи.
Динамовцы Тбилиси выступали в следующем составе: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Г. Мачаидзе, Дараселия, М. Мачаидзе, Сулаквелидзе (Какилашвили), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (Чилая).
Итак, динамовцы Тбилиси потерпели первое поражение в чемпионате. А днём раньше также впервые в нынешнем первенстве покинули поле побеждёнными футболисты ростовского СКА. Они проиграли в Ленинграде «Зениту».

Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от 5 мая 1980 года:

ЗАМЕНА ОКАЗАЛАСЬ УСПЕШНОЙ.
«ЧЕРНОМОРЕЦ» — «ДИНАМО» (ТБИЛИСИ) — 1:0.
Одесситы, игравшие свой третий в нынешнем сезоне матч у себя дома, начали его в довольно быстром темпе. Избегая поперечных передач, они при первой же возможности, правда, несколько прямолинейно, стремились перевести мяч поближе к воротам грузинской команды, в зоне чаще других «дежурили» Устимчик, Шаламай и Ищак. Но защита гостей действовала достаточно осмотрительно и успешно берегла нервы своего вратаря Габелия.
Тбилисцы же в отличие от соперников в нападении давали предпочтение смешанному темпу, перемежая неторопливый поначалу розыгрыш мяча взрывными двух- или трехходовками. При малейшей опасности они быстро, а следовательно, своевременно откатывались всей командой в оборону, коллективными усилиями разрушая замыслы одесситов.
Второй тайм. Хозяева поля в атаке стали заметно быстрее проходить среднюю линию, и это изменило значительно картину игры. Защита гостей, до перерыва игравшая почти безошибочно, стала допускать промахи, и у ворот тбилисцев возникли острые моменты.
Моряки настойчиво штурмовали оборонительные «редуты» динамовцев, но временам предельно взвинчивая темп. Вратарю команды гостей приходилось не раз демонстрировать все свое мастерство, спасая от, казалось бы, неминуемого гола. Но на 80-й минуте и он оказался бессилен что-либо сделать: с близкого расстояния молодой форвард «Черноморца» Горячев, вышедший незадолго до этого на замену, головой забивает первый и, как оказалось впоследствии, единственный мяч. Он-то и принес морякам желанную победу — первую в чемпионате в активе «Черноморца».
Тбилисцы выступали в минувшую субботу в Одессе в следующем составе: Габелия, Костава, Чивадзе, Хинчагашвили, Г. Мачаидзе, Дараселия, М. Мачаидзе, Судаквелидзе (Какилашвили), Шенгелия, Кипиани, Челебадзе (Чилая).
А. СМИРНОВ.