«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 1:0 (1:0)

«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 1:0 (1:0)

Чемпионат СССР 1988 года. Высшая лига. Матч № 15.
31 июля 1988 года. 20-00. Тбилиси. Стадион «Динамо» им. В.И.Ленина. Облачно, в конце матча — ливень, 33 градуса. 31000 зрителей.
Судьи: Е.Александров (Ярославль), Л.Сердюков (Саратов), В.Ивакин (Новосибирск).
«Динамо»: Габелия (к), Кеташвили, Тетрадзе (Цвейба, 71), Чедия, Арзиани, Ревишвили, Сванадзе, Сулаквелидзе, Цаава, Гурули, Месхи (Кецбая, 56).
«Спартак»: Пчельников, Суров, Иванов, Митин (Е.Кузнецов, 46), Бубнов, Мостовой (Шмаров, 73), Поваляев, Пасулько, Шалимов, Черенков (к), Родионов.
Гол:
1:0 Цаава — 35

ОФИЦИАЛЬНЫЙ СУДЕЙСКИЙ ПРОТОКОЛ (ГАРФ, Фонд 7576, Опись 34, Дело 3440)

ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:

Советский спортლელო (Лело)Заря ВостокаМолодежь ГрузииВечерний Тбилиси

Газета «Советский спорт» (Москва) от 2 августа 1988 года:

ТБИЛИСИ.
«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 1:0 (1:0). Стадион «Динамо» имени В. И. Ленина. 31 июля. Облачно. В конце матча ливень. 33 градуса. 31 000 зрителей.
Судьи Е. Александров (Ярославль), Л. Сердюков (Саратов), В. Ивакин (Новосибирск).
«Динамо»: Габелия, Кеташвили, Тетрадзе (Цвейба, 71), Чедия, Арзиани, Ревишвили, Сванадзе, Сулаквелидзе, Цаава, Гурули, Месхи (Кецбая, 56).
«Спартак»: Пчельников, Суров, Иванов, Митин (Е. Кузнецов, 46), Бубнов, Мостовой (Шмаров, 73), Поваляев, Пасулько, Шалимов, Черенков, Родионов.
Гол: Цаава (35).
Дублеры — 0:3. Голы: Тимофеев, Кужлев, В. Шарапов.
Тот настрой, с каким тбилисские динамовцы вышли на матч с одним из лидеров чемпионата, не оставлял сомнений: на сей раз они готовы были дать бой, — передает наш корреспондент Д. Какабадзе. — И не мудрено: ведь свою последнюю победу грузинские футболисты праздновали ровно три месяца назад — 30 апреля.
Прочно, с первых же минут завладев серединой поля, хозяева держали защитников «Спартака» в постоянном напряжении. Уже на третьей минуте сильный удар Цаавы едва не достиг цели. Затем Кеташвили метров с 35 решил проверить надежность молодого дублера Дасаева, мощнейшим ударом послав мяч в нижний угол ворот. Пчельников оказался на месте. Хорошие возможности забить гол упустили Месхи, Гурули… И все-таки мяч влетел в сетку ворот «Спартака». Обыграв Бубнова, Месхи словно на блюдечке выложил мяч Цааве. Удар последнего был неотразим. В оставшееся время опасные моменты создавались большей частью у ворот «Динамо», но мяч после их ударов либо пролетал мимо цели, либо отлично играл Габелия.

Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 2 августа 1988 года:

31 ივლისს და 1 აგვისტოს გაიმართა სსრ კავშირის საფეხბურთო ჩემპიონატის მეორე წრის პირველი შეხვედრები.
უაღრესად დიდი მნიშვნელობის მატჩი მოსკოვის „სპარტაკთან“, რომელსაც ასე მოუთმენლად მოველოდით, თბილისის „დინამომ“ მოიგო. ძნელია გადაჭარბებით შევაფასო ამ თამაშის პრაქტიკული და ფსიქოლოგიური მნიშვნელობა. მეორე წრის სტარტზე ჩემპიონატის მონაწილეთა უმრავლესობას ისეთი კონიუნქტურული ვითარება შეექმნა, რომ სწორედ ახლა, გადამწყვეტ ეტაპზე, საჭიროა ძალების სრული მობილიზებით თამაში. ერთნი ლიდერთა შორის იმყოფებიან და გათამაშების წამყვან ჯგუფში არკვევენ თავიანთ ურთიერთობას, ხოლო მეორენი — აუტსაიდერთა შორის არიან და იქ იბრძვიან ერთადერთი, უმთავრესი მიზნის მისაღწევად, როგორმე შეინარჩუნონ ადგილი უმაღლეს ლიგაში.
თბილისის „დინამო“, სამწუხაროდ, ამ უკანასკნელთა რიცხვშია. მის წინაშე კვლავ სრული სიმწვავით დგას საბჭოთა ფეხბურთის ავანგარდში ადგილის შენარჩუნების საკითხი.
ავანგარდს როცა ვახსენებთ, რა თქმა უნდა, მხედველობაში მხოლოდ უმაღლესი ლიგა როდის გვაქვს, სადაც ჩვენ აგერ უკვე ნახევარ საუკუნეზე მეტია უცვლელად გამოვდივართ. უმაღლესი ლიგა, ეს თავისთავად, მაგრამ როცა საბჭოთა ფეხბურთის ავანგარდს ვახსენებთ, მხედველობაში გვაქვს ჩემპიონობაც, საპრიზო ადგილებიც, საკავშირო თასიც, საერთაშორისო ფეხბურთის ელიტაც. ერთი სიტყვით, ყველაფერი ის, რისთვისაც თბილისის „დინამოს“ დამსახურებულად, კანონიერად მიუღწევია ათეული წლების მანძილზე და დღეს თუ ჩვენი გადაუდებელი პრობლემაა უმაღლეს ლიგაში ადგილის შენარჩუნება, პერსპექტივაში აუცილებლად, ცხადად უნდა ვხედავდეთ თამაშის იმ უმაღლეს დონეს, ფეხბურთელთა იმ ვირტუოზულ ოსტატობას, რომელიც ჩვენში თაობიდან თაობამდე მემკვიდრეობით გამოდიოდა და უპირველესთა რიგებში აყენებდა საქართველოს პირველ გუნდს. ამდენად, ბრძოლა გვმართებს სადღეისო ამოცანების განსახორციელებლადაც და იმ სამომავლო პერსპექტივების შესანარჩუნებლადაც, რომელსაც ასე მოელის მთელი ჩვენი საფეხბურთო საზოგადოებრიობა. ამ მიზნების მისაღწევად ერთ-ერთი უპირველესი ამოცანა იყო მოსკოვის „სპარტაკთან“ მეორე წრის სტარტზე ჩატარებული მატჩის მოგება.
„დინამო“ (თბილისი) – „სპარტაკი“ (მოსკოვი) – 1:0 (1:0).
თბილისი, ვ. ი. ლენინის სახელობის „დინამოს” სტადიონი. 31 ივლისი.
„დინამო“: გაბელია, კეტაშვილი, თეთრაძე (ცვეიბა, 70, წ.), ჭედია, არზიანი, რევიშვილი, სვანაძე, სულაქველიძე, ცაავა, გურული მესხი (ქეცბაია, 52).
„სპარტაკი“: პჩელნიკოვი, სუროვი, ივანოვი, მიტინი (ე. კუზნეცოვი, 48), ბუბნოვი, (შმაროკი, 73), პოვალიევი, პასულკო, შალიმოვი, ჩერენკოვი, როდიონოვი.
მსაჯი ე. ალექსანდროვი (იაროსლავლი).
თამაში ოდნავ შენელებული ტემპით დაიწყო. ნერვიულობა იმდენად ბორკავდა ფეხბურთელებს, რომ დინამოელებსაც და სპარტაკელებსაც ზომაზე მეტად მოსდიოდათ ელემენტარული ხასიათის შეცდომები. განსაკუთრებით გადაცემების დროს. მოსკოვის „სპარტაკიდან“ ვ. ხიდიატულინის წასვლის შემდეგ, გუნდს პრობლემები დაცვის ცენტრში იმდენი დაუგროვდა, რომ გამოუცდელი ახალგაზრდა ფეხბურთელების ივანოვისა და მიტინის თავგამოდებული თამაში ხარვეზებს ვერ ასწორებს. თბილისელთა ყოველი შეტევის დროს სპარტაკელთა სტოპერებში თავს ხშირად იჩენდა შეუთანხმებლობა, უკან დაწეული პოვალიევი საქმეს ვერ შველოდა, ამიტომაც სახიფათო მომენტებში გადამწყვეტი სიტყვა ბუბნოვსა და სუროვს უნდა ეთქვათ. მცველთა შეცდომა „სპარტაკის“ შუა ხაზის მოთამაშეთა ერთგვარი არევდარევაც გამოიწვია, ხოლო სტუმრების შეტევაში „დინამოს“ მცველებმა ერთმანეთს გათიშეს „სპარტაკის“ მთავარი შემტევი ფეხბურთელები ჩერენკოვი და როდიონოვი. ყველაფერი ამის შედეგად, საკმაო ხნის მანძილზე, დაახლოებით 20-25 წუთში თბილისელები საკმაოდ მყარად ფლობდნენ საერთო ინიციატივას. მართალია, მე-10 წუთზე შალიმოვს ფრიად ხელსაყრელი მომენტი შეექმნა, მაგრამ მდგომარეობა მეკარე გაბელიამ იხსნა.
დაახლოებით შუა ტაიმიდან სპარტაკელებმა ერთხანს მოაწესრიგეს კომბინაციური თმაში. ამოქმედდა ყველა რგოლი. ამ პერიოდში მათს წინააღმდეგ საჭირო იყო თავგამოდებული თამაში, ბრძოლა მთელს მინდორზე, რათა „სპარტაკს“ არ განევითარებინა კომბინაციური თამაში და დინამოელებმა ეს ამოცანა თანდათან, მეთოდურად განახორციელეს. სტუმრები კვლავ მომგერიებელთა როლში აღმოჩნდნენ.
პირველი რეალური საფრთხე „სპარტაკის“ კართან 25-ე წუთზე შეიქმნა, როცა მესხმა შორი მანძილიდან სულ მცირედით ააცილა ბურთი კარს. 10 წუთის შემდეგ იმავე მესხმა შუა მინდვრიდან წამოიწყო შეტევა, ბურთი ცაავას გადააწოდა და ამ უკანასკნელმაც მოფიქრებულად, ზუსტად ითამაშა — 1:0.
ეს იყო განვლილი საინტერესო მატჩის უმთავრესი მოვლენა. შესვენების შემდეგ მოსკოველები ბევრს ეცადნენ, მაგრამ რეალურს ვერაფერს მიაღწიეს. დინამოელები შეთანხმებულად, ენერგიულად იცავდნენ თავს. კონტრშეტევების დროს კი კვლავ და კვლავ სახიფათოდ უტევდნენ პჩელნიკოვის კარს.
მატჩის შედეგს უდიდესი პრაქტიკული მნიშვნელობა აქვს ჩვენი გუნდისთვის. თუ გაიხსენებთ, ბოლო გამარჯვება საკავშირო ჩემპიონატში თბილისის „დინამომ“ 25 აპრილს მოიპოვა „შახტიორთან“. მას შემდეგ დამარცხება დამარცხებას მოსდევს და, აი, ახლა ეს მეტად მნიშვნელოვანი მოგება „სპარტაკთან“.
ჩვენს გუნდში ახლა ჯერ კიდევ სარეკონსტრუქციო სამუშაოები მიმდინარეობს. ეტყობა, მწვრთნელებმა კარგად გამოიყენეს ბოლო საწვრთნელი შეკრება და მატჩი ჩვენი ქვეყნის ერთერთ უძლიერეს გუნდთან წარმატებით ჩაატარეს. ამ თამაშში მოსკოვის „სპარტაკმა“ ვერაფრით ვერ შეძლო მობილიზება, ჩვეული კომბინაციური თამაშის აწყობა და ეს მოხდა მხოლოდ იმის გამო, რომ წააწყდა დინამოელთა ერთსულოვან, შეთანხმებულ, კოლექტიურ წინააღმდეგობას. მასპინძლები მინდვრის არც ერთ ნაწილში არაფერს უთმობდნენ მეტოქეებს და გარდა ამისა, ტაქტიკური საშემსრულებლო დონითაც არ ჩამორჩებოდნენ სტუმრებს.
დიდი განსხვავებაა თბილისის „დინამოს“ მიერ მოსკოვის „სპარტაკთან“ ჩატარებულ თამაშსა და იმ უნიათო ფაციფუცს შორის, რომელიც ჩვენმა გუნდმა აქვე, ჩვენს სტადიონზე გამოავლინა ხარკოვის „მეტალისტთან“, ერევნის „არარატთან“, დნეპროპეტროვსკის „დნეპრთან“. მხოლოდ ასეთი თავგამოდებით შეიძლება რთულზე ურთულესი ამოცანის შესრულება.
იმის თქმა, რომ თბილისის „დინამომ“ შესანიშნავად ითამაშაო, არც სწორი იქნება და არც გვარგებს ახლა, როცა ჯერ კიდევ ბევრი რამაა გასაკეთებელი. შეცდომები საკმარისად გვქონდა ინდივიდუალური თამაშის დროსაც, კომბინაციური გადაცემებშიც, გუნდის ცალკეული მოთამაშეები ჯერ კიდევ ჩამორჩებიან საერთო ანსამბლს.
ყველაფერს ამას კარგად ვხედავთ, მაგრამ ისიც ცხადია, რომ თბილისის „დინამო“ კონკრეტულად ამ მატჩში საბრძოლველად იყო განწყობილი. ეს ტენდენციები თანდათან უნდა მომძლავრდეს. ჯერ-ჯერობით, ჩვენი ამოცანა კვლავინდებურად უმაღლეს ლიგაში ადგილის შენარჩუნებაა. ამიტომა ასევე სრული შემართებით უნდა ვიბრძოლოთ უახლოეს მატჩში ოდესის „ჩერნომორეცთან“.
მეორე წრის პირველი ტურის შემდეგ თბილისის „დინამოს“ მდგომარეობა ერთგვარად გამოსწორდა. ჯერ კიდევ ბევრი რამის გამოსწორება შეიძლება. აღებული ტემპი არც ერთ მატჩში არ უნდა შევანელოთ.

Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от 2 августа 1988 года:

С ПОЛНОЙ ОТДАЧЕЙ.
Стартовал второй круг чемпионата СССР по футболу. Динамовцы Тбилиси встретили его, имея в своём активе всего восемь очков. Поэтому, чтобы сохранить место в высшей лиге, им теперь в каждом матче необходимо действовать с полной отдачей, собранно, внимательно.
Матч со «Спартаком» — одним из лидеров чемпионата СССР — подтвердил, что эта трудная задача динамовцам по плечу. С самого же начала игры стало ясно, что хозяева поля несколько перегруппировали свои ряды, оттянув опытного Сулаквелидзе в защиту, которая стала играть более надёжно, чётко, хотя и небезошибочно.
Но в целом игра проходила, конечно же, под диктовку хозяев поля. Особенно ощутимым их преимущество было в первом тайме. Тбилисцы играли активно, били по воротам соперников из различных положений, однако мяч не шёл в ворота.
Наступила 35-я минута. На половине поля москвичей хорошо сыграл Месхи. Он обошёл нескольких соперников и точно переадресовал мяч находящемуся в хорошей позиции Цаава. Удар его молодой вратарь спартаковцев Пчельников парировать не смог — 1:0.
Вторая половина матча проходила в более равной борьбе. Финальный свисток зафиксировал победу динамовцев — 1:0. Они сделали шаг вперёд в турнирной таблице, но положение всё же серьёзное. Необходимо и в следующих матчах играть с полной отдачей.

Газета «Молодежь Грузии» (Тбилиси) от 2 августа 1988 года:

Долгожданная победа.
В первом матче второго тура чемпионата СССР по футболу тбилисские динамовцы принимали на своём поле московский «Спартак».
Критическое положение, в котором находятся сегодня динамовцы, не оставляло им другой возможности, как искать счастья у ворот соперника. Именно этим девизом руководствовались тбилисцы на протяжении всего первого тайма. Приложив максимум энергии и, что самое главное желания, тбилисцы с первых же минут повели атаки на ворота одного из лидеров чемпионата. На 35-й минуте после отличной передачи Михаила Месхи, обыгравшего защитников москвичей, мяч получил Григорий Цаава и точным сильным ударом послал его в правый от вратаря угол.
Поведя в счёте, динамовцы несколько сбавили темп, и в результате во втором тайме инициативой завладели спартаковцы. Моменты для взятия ворот у них были. Но хорошо сыгравший в матче Отар Габелия свёл на нет усилия спартаковцев. В итоге — 1:0. После серии неудач тбилисцы, наконец, добились успеха.
Динамовцы Тбилиси выступали в следующем составе: Габелия, Кеташвили, Тетрадзе (Цвейба), Чедия, Арзиани, Ревишвили, Сванадзе, Сулаквелидзе, Цаава, Гурули, Месхи (Кецбая).

Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от 1 августа 1988 года:

НУЖНЫ ОЧКИ.
Стартовал второй круг чемпионата СССР по футболу. В первом матче тбилисские динамовцы на своём поле принимали одного из лидеров — московский «Спартак». Грузинские футболисты, как известно, в нынешнем сезоне выступают ниже своих возможностей и находились на предпоследнем месте в турнирной таблице. Поэтому очки им сейчас нужны, как воздух, чтобы уйти из опасной зоны.
Игру они начали в быстром темпе, стараясь уже на первых минутах добиться успеха и выйти вперёд в счёте. Но удары по воротам Кеташвили, Цаава, Гурули, Месхи и других шли мимо цели или становились достоянием молодого вратаря москвичей Пчельникова.
Атаки хозяев поля не стихали, они продолжали идти вперёд, и чуть было не поплатились за это. Во время одной из редких контр-выпадов Шалимов пытался перебросить мяч через выдвинувшегося вперёд вратаря Габелия, но к чести капитана динамовцев надо сказать, что он в акробатическом прыжке сумел всё же спасти ворота.
И вновь вперёд идут тбилисцы. На 35-й минуте Месхи подхватил мяч на половине поля москвичей, обвёл нескольких соперников и точно передал мяч находящемуся в хорошей позиции Цаава. Удар его оказался точным. Мяч влетел в ворота — 1:0.
Начав игру с центра, спартаковцы попытались сразу же сравнять счёт. В хорошей позиции оказался Родионов, но мяч прошёл мимо.
Вторая половина встречи проходила в обоюдоострой борьбе с некоторым преимуществом гостей. Хорошую возможность забить гол упустил Черенков, удар которого вновь парировал Габелия. К концу игры темп матча снизился, стало заметно, что соперники устали. Финальный свисток зафиксировал победу тбилисцев, которые набрали десять очков и сделали шаг из опасной зоны.
Д. Курдадзе.