«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Орджоникидзе) 5:2 (2:2)
Чемпионат СССР 1970 года. Класс «А». Высшая группа. Матч № 28.
19 октября 1970 года. 19-00. Тбилиси. Стадион «Локомотив». Ясно, 15 градусов. 20000 зрителей.
Судьи: А.Васильев, С.Резенкин, Ю.Сергиенко (все — Харьков).
«Динамо»: Степания, Дзодзуашвили, Кантеладзе, Челидзе (М.Мачаидзе, 25), Хинчагашвили, Петриашвили, Кутивадзе, Асатиани, Метревели (к), Г.Нодия, Л.Нодия.
«Спартак»: Олейник, Подлужный, Плиев, Худиев, Кочиев, Дзагоев (Туаев, 61), Абаев, Кайшаури, Папелашвили, Зазроев (к), Мозжухин (Тарасян, 60).
Голы:
0:1 Кайшаури — 02
1:1 Кутивадзе — 32
2:1 Кутивадзе — 40
2:2 Абаев — 42
3:2 Г.Нодия — 66
4:2 Г.Нодия — 77
5:2 Г.Нодия — 81
ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:
Газета «Советский спорт» (Москва) от 21 октября 1970 года:
«Домашнее» оружие.
«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Орджоникидзе). 5:2 (2:2).
Тбилиси. Стадион «Локомотив». 20 000 зрителей.
19 октября. Ясно. 15 градусов.
Судьи А. Васильев, С. Резенкин, Ю. Сергиенко (все — Харьков).
«Динамо»: Степания, Дзодзуашвили, Кантеладзе, Челидзе (Мачаидзе, 25) Хинчагашвили, Петриашвили, Кутивадзе, Асатиани, Метревели, Г. Нодия, Л. Нодия.
«Спартак»: Олейник, Подлужный, Плиев, Хуциев, Кочиев, Дзагоев (Туаев, 61), Абаев, Кайшаури, Папелашвили, Зазроев, Мозжухин (Тарасян, 60).
Голы: Кайшаури (2), Кутивадзе (32, 40), Абаев (42), Г. Нодия (66, 77, 81).
Дублеры — 3:0 Голы: Каркашадзе, Церетели, Чахунашвили.
Кажется, впервые в нынешнем сезоне тбилисцы на своем поле сразу же оказались в роли отыгрывающихся. Растерянность защитников позволила Кайшаури в выгодной позиции получить мяч и послать его в сетку мимо зазевавшегося Степания. В эти полчаса, между второй и тридцать второй минутами, когда гол буквально висел над спартаковскими воротами, гости показали свои лучшие качества.
Руководил в эти трудные минуты действиями партнеров, как и подобает капитану, Игорь Зазроев.
Нет стану описывать острейших ситуаций, из которых динамовцам так и не удалось извлечь гола.
Скажу только, что в атаки кроме форвардов и полузащитников часто уходил Дзодзуашвили. Правда, паники у ворот «Спартака не было, Олейник всякий раз удачно вступал в игру. И все же чувствовалось, что так долго продолжаться не может.
Дважды Кутивадзе демонстрировал сваи способности в обстреле ворот, и оба раза мощнейшие удары пришлись точно в цель. И хотя гости ушли на отдых, сравняв счет (Зазроев бил из-за пределов штрафной, и на мяч, отскочивший от перекладины, раньше всех среагировал Абаев), о равновесии в поединке не могло быть и речи. Слишком . много сил отдали гости, отстаивая первый успех.
Особенно сказалась на игре спартаковцев усталость Зазроева. На помощь ему на поле вышел опытный Туаев. Но было уже поздно — тбилисцы стали хозяевами положения. В эти минуты сказалась разница в классе. Гости, не выдержав напряжения, пошли на отбойную игру, и это лишь приблизило развязку.
Кроме Кутивадзе отлично провели весь матч братья Нодия. Неутомимый и постоянно угрожавший воротам Леван приковывал к себе не только Кочиева — защитники «Спартака» то и дело спешили на помощь товарищу, невольно оголяя центр и противоположный фланг. В итоге большую свободу действия получил Гиви. Трижды он отличился на финише матча. В одном случае ему ассистировал брат, в другом — Асатиани, а еще один гол он «сделал сам. Гиви Нодия стал лидером бомбардиров.
Г. Акопов. (Наш корр.).
Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 21 октября 1970 года:
განრისხებული აუტსაიდერები.
თბილისი. “ლოკომოტივის” სტადიონი. 19 ოქტომბერი.
“დინამო” (თბილისი) – “სპარტაკი (ორჯონიკიძე) – 5:2 (2:0).
“დინამო”: სტეფანია, ძოძუაშვილი, კანთელაძე, ჭელიძე (მაჩაიძე), ხინჩაგაშვილი, პეტრიაშვილი, კუტივაძე, ასათიანი, მეტრეველი, გ. ნოდია, ლ. ნოდია.
“სპარტაკი”: ოლეინიკი, პოდლუჟნი, პლიევი, ხიდიევი, ყოჩიევი, ძაგოევი (ტუაევი), აბაევი, კაიშაური, პაპელიშვილი, ზაზროევი, მოზჟუხინი (ტარასიანი).
მსაჯი: ა. ვასილიევი (ხარკოვი).
დუბლიორები – 3:0 “დინამოს” სასარგებლოდ.
“განრისხებული აუტსაიდერები” – სხვაგვარად ვერ უწოდებ გათამაშების ცხრილში ბოლო ადგილებზე მყოფი გუნდების მასირებულ იერიშს არა მარტო მათზე, ვინც კარგა ხანია მიიღო უმაღლეს ლიგაში დარჩენის საიმედო გარანტია, არამედ მათზეც, ვინც საპრიზო ადგილების რეალური პრეტენდენტია. გაიხსენეთ, თუნდაც, “შახტიორის” გამარჯვება მოსკოვის “დინამოზე” და ცსკ-ზე, ქუთაისელებისა – კიევის “დინამოზე”. მაგალითების საძებნად შორს წასვლა რად გვინდა: იმავე ორჯონიკიძის “სპარტაკმა”, რომელიც ჩვენი მოწინააღმდეგე იყო 19 ოქტომბერს, სულ ახლახან სენსაციურ გამარჯვებას მიაღწია კიევის “დინამოსთანა” და მოსკოვის “ტორპედოსთან”.
“ჯობს გვიან, ვიდრე არასდროს” – დაახლოებით ასე შეიძლება ეწოდოს აუტსაიდერთა ამ გამძვინვარებულ აღზევებას, მაგრამ გამართლება მას უდავოდ აქვს. იმედს არავინ კარგავს, ყოველი გუნდის ხელმძღვანელობას გამოთვლილი აქვს თავისი კონკურენტებისა და საკუთარი შესაძლებლობანი; შანსები უმაღლეს ლიგაში დარჩენაზე და სურს მაქსიმალურად გამოიყენოს ისინი.
ასეთ უკანასკნელ შანსს წარმოადგენდა ორჯონიკიძელთათვის მატჩი თბილისში. გუნდს იგი უნდა მოეგო აუცილებლად, რადაც არ უნდა დასჯდომოდა, წინააღმდეგ შემთხვევაში ყოველგვარი ლაპარაკი უმაღლეს ლიგაში დარჩენაზე მხოლოდ უტოპიური ოცნების ნაყოფს წარმოადგენდა. ამიტომ იყო, რომ ორჯონიკიძიდან ჩამოსულმა გულშემატკივრებმა ყვავილების თაიგულები მიართვეს თავიანთ გუნდს გასამხნევებლად, ამიტომ იყო, როგორც კი დაიწყო მატჩი, სტუმრებმა ისეთი სისწრაფითა და ძალით შეუტიეს “დინამოს” კარს, რომ სრული აღრევა გამოიწვიეს მცველთა რიგებში. ეს იერიში ზედიზედ რამდენიმეჯერ გამეორდა, მცველებმა ვერ მოასწრეს გზების გადაკეტვა და შესაძლებლობა შეუქმნეს კაიშაურს ღია პოზიციაში დარჩენილიყო – 1:0.
ნახევარი საათი დასჭირდათ დინამოელებს საიმისოდ, რომ ანგარიში გაეთანაბრებინათ და ამ პერიოდში ისინი უაღრესად უსისტემოდ, არაორგანიზებულად, არეულად მოქმედებდნენ.
საკვირველია, რატომ ეთამაშებოდნენ ჩვენი გუნდის მცველები “სპარტაკის” თავდამსხმელებს პერსონალურად, ვინ იყო იქ ისეთი მრისხანე და საშიში, რომ ასეთ საგანგებო ყურადღებას საჭიროებდა?
ნახევარდაცვა სისტემატურად აყოვნებდა შეტევაზე გადასვლას, არ იმყოფებოდა სათანადო კონტაქტში ფორვარდებთან, ეს უკანასკნელნი კი, ლ. ნოდიას გარდა, ხშირად კარგავდნენ ბურთს, ან არაზუსტად ურტყამდნენ კარში.
ბოლოს, როგორც იქნა, “დინამომ” მოძებნა თამაში, სპარტაკელთა დაცვაში გაჩნდა “ბზარები”, სადაც თავისუფლად შედიოდნენ თავდამსხმელებიც და ნახევარმცველებიც. 31-ე წუთზე ხინჩაგაშვილმა აუტიდან მიაწოდა ბურთი ლ. ნოდიას, მან დრიბლინგის შემდეგ ცენტრში გადასცა და კუტივაძემ ახლო მანძილიდან გაქვითა გოლი – 1:1.
მე-40 წუთზე “სპარტაკის” კარში დაინიშნა საჯარიმო დარტყმა. მეტრეველმა სწრაფად გაითამაშა ბურთი კუტივაძესთან, დინამოელთა ნახევარმცველმა ზუსტად და ძლიერად შეასრულა გადამწყვეტი დარტყმა და ოლეინიკმა მხოლოდ ბადეში დაინახა ბურთი – 2:1.
საქმე, თითქოს უკვე გამოსწორებული იყო, თბილისელებს გაეხსნათ გზა გამარჯვებისკენ, მაგრამ “დინამოს” დაცვაში კვლავ იქნა დაშვებული შეცდომა, რამაც აბაევს საშუალება მისცა კარის შორეულ კუთხეში გაეგზავნა ბურთი – 2:2.
მატჩი, ფაქტიურად, ხელახლა დაიწყო თავიდან. მაგრამ თბილისელებმა კარგად გაითვალისწინეს პირველი ტაიმის შეცდომები, გამოსწორდა თამაში შუა ხაზში და გუნდი დაიძრა ხანგრძლივ, ძლიერ შეტევაზე. პირველი ათიოდე წუთის მანძილზე სტუმრები ასე თუ ისე ახერხებდნენ დაცვითი ოპერაციების ორგანიზებულად წარმოებას, მაგრამ ცხადი იყო, რომ ისინი დიდხანს ვერ გაძლებდნენ.
განსაკუთრებით უჭირდა მათი დაცვის მარჯვენა ფლანგს, სადაც ლ. ნოდია სურვილისამებრ “ატრიალებდა” პოდლუჟნისა და პლიევს, თითქმის ყოველ მიღებულ გადაცემას ეფექტურ გაგრძელებას აძლევდა მინდვრის ცენტრისკენ. იქ ძალზე ნაყოფიერად, ეფექტურად ითამაშა გ. ნოდიამ და “დინამოს” გამარჯვების საქმეც სულ მცირე ხანში რეალობად იქცა.
23-ე წუთზე გათამაშდა კომბინაცია ასათიანი ლ. ნოდია გ. ნოდია. 3:2. 32-ე წუთზე მეტრეველის გადაცემა გ. ნოდიამ მეოთხე გოლით დაამთავრა, 36-ე წუთზე კი, ასათიანის გადაცემის შემდეგ, მან “პეტთრიკი” შეასრულა და თავისი მესამე გოლი გაიტანა – 5:2.
რ. ქორიძე.
Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от 20 октября 1970 года:
Вчерашний матч чемпионата страны по футболу между тбилисскими динамовцами и орджоникидзевским «Спартаком» имел важное значение, пожалуй, только для гостей. В случае победы они сохраняли теоретические шансы остаться в высшей лиге, в случае же поражения…
О том, что спартаковцы стремятся к победе, стало ясно с первых же минут матча. Они сразу же ринулись в атаку и Кайшаури открыл счет — 1:0. Хозяев поля обескуражило такое начало, и долгое время они не могли наладить игру. Поневоле складывалось впечатление, что тбилисцы настолько «привыкли» проигрывать, что потерпят первое в нынешнем сезоне поражение на своем поле. Вяло играет нападение, где выделяется лишь Леван Нодия. Динамовцам понадобилось целых полчаса, чтобы сравнять счет, и сделал это полузащитник Кутивадзе. Проходит еще несколько минут — и динамовцы получают право на штрафной удар неподалеку от ворот соперника. Метревели мягко откидывает мяч Кутивадзе, и счет становится 2:1.
Такой оборот дела явно не устраивает гостей. Следует яростная контратака, и Абаев, угодив сначала в штангу, добивает повторным ударом мяч в сетку — 2:2.
После перерыва картина на поле резко изменилась. Дебютанты высшей лиги спартаковцы, явно уступая в техническом мастерстве соперникам, действовали в первом тайме в основном за счет огромного желания победить. Но это потребовало и огромной затраты сил. Во втором тайме разница в классе дала себя знать. К тому же уставшие спартаковцы много ошибаются. Разыгрался Гиви Нодия. Именно он стал героем второго тайма. Гиви забил три мяча, что принесло победу тбилисцам со счетом 5:2. Теперь форвард тбилисского «Динамо» возглавляет список лучших бомбардиров, на его счету — 16 забитых мячей. Ближайший его соперник московский динамовец Козлов отстает на два мяча. Динамовцам Тбилиси этот матч дал по баллу в борьбе за приз «Воля к победе» (они проигрывали 0:1) и приз за наибольшее количество побед с крупным счетом. А орджоникидзевский «Спартак» после этой игры потерял последние шансы остаться в высшей лиге.