«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 1:2 (1:1)

«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 1:2 (1:1)

Чемпионат СССР 1960 года. Класс «А». Финальный турнир за 7-12 места. Матч 26.
2 октября 1960 года. 16-30. Тбилиси. Стадион «Буревестник». 40000 зрителей.
Судьи: Ю.Григорьев, В.Акопов (оба — Баку), Д.Сафаров (Кировабад).
«Динамо»: С.Котрикадзе, Б.Сичинава, Чохели, Хочолава, Зейнклишвили, Яманидзе, Мелашвили, Баркая, Калоев, Гогоберидзе (к), Месхи (Жордания, 60).
«Спартак»: Иванов, Крутиков, Масленкин (Петров, 46), Солдатов, Чистяков, Нетто (к), Мозер, Исаев, Севидов, Коновалов, Ильин.
Голы:
0:1 Ильин — 41
1:1 Калоев — 42
2:1 Севидов — 88
Нереализованный пенальти: Месхи (11, вратарь).
Предупреждения: Исаев (выкрики), Хочолава (грубая игра).

ОФИЦИАЛЬНЫЙ СУДЕЙСКИЙ ПРОТОКОЛ (ГАРФ, Фонд 9570, Опись 2, Дело 2937)

ОТЧЕТЫ ПРЕССЫ:

Советский спортლელო (Лело)Заря ВостокаМолодой сталинецВечерний Тбилиси

Газета «Советский спорт» (Москва) от 4 октября 1960 года:

За 7—12-е места.
«Динамо» (Тбилиси) — «Спартак» (Москва) 1:2 (1:1). Тбилиси. Стадион «Буревестник». 2 октября. Судья Ю. Григорьев (Баку).
Голы забили: 41-я минута — Ильин; 42-я — Калоев, 88-я — Севидов. На 11- й минуте динамовцы били пенальти, но Иванов парировал удар Месхи.
Составы команд: «Динамо» — Котрикадзе, Сичинава, Чохели, Хочолава, Зейнклишвили, Яманидзе, Мелашвили, Баркая, Калоев, Гогоберидзе, Месхи (Жордания); «Спартак» — Иванов, Крутиков, Масленкин (Петров), Солдатов, Чистяков, Нетто, Мозер, Исаев, Севидов, Коновалов, Ильин.

Газета «ლელო» («Лело», Тбилиси) от 4 октября 1960 года:

Оригинал статьи на грузинском языке

მატჩი, რომელიც არ უნდა წაგვეგო.
თბილისი. “ბურევესტნიკის” სტადიონი. 2 ოქტომბერი.
“დინამო” (თბილისი) – “სპარტაკი” (მოსკოვი) 1:2 (1:1).
“სპარტაკი”: ივანოვი, კრუტიკოვი, მასლიონკინი (პეტროვი), სოლდატოვი, ჩისტიაკოვი, ნეტო, მოზერი, ისაევი, სევიდოვი, კონოვალოვი, ილინი.
“დინამო”: კოტრიკაძე, სიჭინავა, ჩოხელი, ხოჭოლავა, ზეინკლიშვილი, იამანიძე, მელაშვილი, ბარქაია, კალოევი, ღოღობერიძე, მესხი (ჟორდანია).
მსაჯი: ი. გრიგორიევი (ბაქო)
თბილისის “დინამო” და მოსკოვის “სპარტაკი” ამჟამად იმყოფებიან მეორე ექვსეულში და მოკლებული არიან საპრიზო ადგილისათვის ბრძოლის საშუალებას. თავისთავად ეს სამწუხარო ფაქტია ამ საუკეთესო გუნდების მრავალრიცხოვან მოყვარულთათვის, მაგრამ მათი შეხვედრა, რომელ ექვსეულშიც არ უნდა იმყოფებოდნენ ისინი, ყოველთვის ყურადღების ცენტრში იმყოფება.
თუ თვალს გადავავლებთ “სპარტაკისა” და “დინამოს” ბრძოლის ისტორიას, საერთო ბალანსი სპარტაკელთა სასარგებლოდ იყო – 19:14, ხოლო 2 ოქტომბერს მათ თავიანთ აქტივს კიდევ ერთი მოგებული მატჩი შესძინეს და ანგარიშიც შესაბამისად გაიზარდა – 20:14.
მაგრამ საქმე ამ “ისტორიული” ანგარიშის ზრდაში არაა. დინამოელებმა ამჯერად წააგეს მატჩი, რომელიც მათ არავითარ შემთხვევაში არ უნდა წაეგოთ, რომელშიც მათ დიდი უპირატესობა ჰქონდათ და ამ უპირატესობიდან გუნდმა საბოლოოდ მინდვრიდან წაიღო 0 ქულა.
მატჩის დასაწყისი, მისი პირველი ნახევარი თბილისელებმა საუკეთესოდ ჩაატარეს. საერთო სისწრაფესა და ტემპში მასპინძლები გაცილებით სჯობდნენ მოწინააღმდეგეებს, მათი კონტროლის ქვეშ იმყოფებოდა შუა მინდორი, რომელსაც ისინი დარწმუნებულად ფლობდნენ გრძელი გადაცემებისა და კარგი დრიბლინგის წყალობით. საქმე იქამდეც მივიდა, რომ “სპარტაკმა” დათმო მინდვრის ცენტრი და ნახევარმცველები დაწია უკან, საჯარიმო მოედნისაკენ, სადაც მძაფრი ბრძოლა მიმდინარეობდა თბილისელთა თავდასხმასა და მოსკოველთა დაცვას შორის.
ამ ბრძოლაში ყურადღებას იპყრობდა “დუელიანტთა” ორი წყვილი: მესხი-კრუტიკოვი და ბარქაია-ნეტო. მოსკოველი მცველები პერსონალურად, ნაბიჯის მოუცილებლივ იყვნენ მიმაგრებული თავიანთ მეტოქეებზე და ორივე სისტემატურად აგებდნენ პირისპირ შეტაკებას როგორც სისწრაფეში, ისე დრიბლინგსა და კომბინაციების გათამაშებაში. მესხის მხრიდან განუწყვეტლივ მოდიოდა ზუსტი გადაცემები ზედ კართან, ხოლო ბარქაია ვრცელ ტერიტორიაზე განაგებდა თავდასხმის თამაშს. სწორედ ამის შედეგად ჰქონდათ “დინამოს” ფორვარდებს მომენტები, ბურთის გატანის აუარებელი შესაძლებლობა, როცა საკმარისი იყო თითოეულ მათგანს სულ ცოტა დაკვირვება და სიზუსტე გამოეჩინა ანგარიშის გახსნისათვის, მაგრამ მათ არც ერთი გამოიჩინეს, არც მეორე და კიდევ მეტიც, მესხმა ვერ გამოიყენა 11-მეტრიანი საჯარიმო, რომელიც დაინიშნა მასლიონკინის მიერ კალოევის ხელით დაჭერისას. მესხმა, უაღრესად ზუსტი, ძლიერი და მკვეთრი დარტყმის მქონე პენალტისტმა, რატომღაც მოისურვა ცრუ მოძრაობით ნელა დაერტყა კარში. აქედან კი არაფერი გამოვიდა. მეკარე ივანოვმა (რომელიც, სხვათა შორის, თბილისშია გაზრდილი და ოფიცერთა სახლის გუნდში თამაშობდა) ადვილად აიღო ბურთი.
როგორც ეს ხშირად ხდება, დინამოელებს სრული უპირატესობა ჰქონდათ თამაშში, სახიფათო მომენტები მოწინააღმდეგის კართან იქმნებოდა, ხოლო ბურთი კი გატანილ იქნა მათს კარში. და გატანილ იქნა სულ იოლად: მოზერმა მარჯვნიდან მიაწოდა საჯარიმო, კოტრიკაძე არასწორად გამოვიდა კარიდან და ილინმა თავით გახსნა ანგარიში – 1:0.
ეს გოლი სულ მალე იქნა გაქვითული კალოევის მიერ ზუსტი დარტყმით შორი მანძილიდან – 1:1.
მეორე ტაიმში მოსკოველები გაცილებით უკეთ თამაშობდნენ შუა მინდორში, გამოკეთდა მათი საქმე დაცვის მარჯვენა ფლანგზეც, სადაც მესხმა ფეხი იტკინა და სავსებით გამოეთიშა ბრძოლას. მისი სათანადოდ შეცვლა ჟორდანიამ ვერ შეძლო.
თბილისელთა შეტევებმა, საერთო შეთამაშებამ იკლო, თავდამსხმელები შეუდგნენ ბურთის ზედმეტ ტარებას, რამაც გადამდები სენივით გადაინაცვლა დაცვაშიც. ერთადერთი, რომელიც კარგად განაგრძობდა თამაშს უკანა ხაზზე, ეს იყო სიჭინავა, ხოლო ხოჭოლავა და ჩოხელიც კი, რაღაც გაუგებარი მიზეზით ატარებდნენ ბურთს საჯარიმო მოედანზე სახიფათო სიტუაციაში მაშინ, როცა საჭირო იყო მისი დაუყოვნებლივ მოგერიება და ამას ორჯერ კინაღამ გოლი მოყვა მოზერისა და ისაევის გარღვევების შედეგად, მაგრამ მოზერის გარღვევა ბოლოს და ბოლოს მაინც დამთავრდა გოლით. იგი გაექცა ხოჭოლავას, გადააწოდა ცენტრში, სადაც ამ დროს არ იმყოფებოდა ჩოხელი და გადამწყვეტი ბურთი გატანილ იქნა – 2:1.
ეს მატჩი კიდევ ერთხელ მეტყველებს, რომ თბილისის “დინამოს” პოტენციური შესაძლებლობანი და მისი შედეგი აშკარად უკუპროპორციულ დამოკიდებულებაში იმყოფებიან. როგორ შეიძლება გუნდს ჰქონდეს ასეთი უპირატესობა, ამდენი შესაძლებლობა და დამარცხებული და თავჩაქინდრული წავიდეს გასახდელში.
ეს მით უფრო საყურადღებოა, რომ წინაა ორი მეტად საპასუხისმგებლო მატჩი თასზე: სტალინოს “შახტიორთან” და, სრული იმედი გვაქვს, თასის ფინალისტთანაც.
რ. ქორიძე.

Газета «Заря Востока» (Тбилиси) от 4 октября 1960 года:

Ниже своих возможностей.
Недооценка сил противника всегда приводит команду к досадным срывам. В этой простой истине лишний раз можно было убедиться, наблюдая за матчем тбилисского «Динамо» с московским «Спартаком», состоявшегося позавчера в Тбилиси на стадионе «Буревестник». Динамовцы не только превосходили соперников в мастерстве, но и имели в течение почти всей игры неоспоримое преимущество. Тем не менее тбилисцы ушли с поля побежденными: слишком уж самоуверенно и без всякого старания провели они отчетную встречу.
На 10-й минуте игры грузинские футболисты получили реальную возможность открыть счет. Однако Месхи очень небрежно пробил 11-метровый штрафной удар, и вратарю спартаковцев Иванову не представило особого труда парировать пенальти.
Первыми успеха добились гости. На 38-й минуте с подачи Мозера Ильин головой забил мяч. Через несколько секунд Калоев сквитал гол, но этот мяч не внес в игру тбилисцев какого-либо существенного изменения. По-прежнему с прохладцей, с грубыми ошибками играла защита, по-прежнему не чувствовалось согласованности в действиях нападающих.
За минуту до окончания матча центральному нападающему спартаковцев Севидову удалось провести решающий мяч. Встреча закончилась победой москвичей со счетом 2:1.

Газета «Молодой сталинец» (Тбилиси) от 4 октября 1960 года:

На футбольных полях.

К сожалению, в играх команд, оспаривающих последующие места, нет той остроты. Конечно, трудно с одинаковым энтузиазмом бороться как за первое, так и за седьмое места, но терять «спортивную злость», безусловно, непростительно. А она потеряна. Лучшей иллюстрацией этому служит воскресный матч между динамовцами Тбилиси и спартаковцами Москвы.
Оба коллектива действовали ниже своих возможностей — небрежно, нехотя. Правда, грузинские футболисты превосходили своих соперников. Но грош цена такому игровому преимуществу, если в итоге приходит поражение (1:2). А ведь победа была так близка: Месхи не сумел реализовать 11-метровый штрафной; Калоев и Гогоберидзе «прозевали» прострельный мяч Баркая вдоль пустых ворот спартаковцев. Таких неиспользованных возможностей можно припомнить еще немало.

Газета «Вечерний Тбилиси» (Тбилиси) от 3 октября 1960 года:

СЧЕТ — 2:1.
Редко, когда так удачно включались в игру тбилисские защитники. С каким настроением, как согласованно начали они действовать вчера против нападающих московского «Спартака»!
Вначале москвичи пытались построить игру на правом фланге. Но Хочолава надежно взял под контроль быстрого Мозера, который ничего полезного не мог сделать для своей команды. Когда это стало совершенно очевидным, гости решили искать новый адрес — они все чаще предлагают Ильину (№ 11) взять на себя инициативу и прорвать линию обороны с левого края. Но каждая его попытка внести замешательство среди защитников «Динамо» прерывалась удачным вмешательством в игру Сичинава. Москвичам трудно было рассчитывать и на Севидова, ибо с самого начала он был наглухо прикрыт центральным защитником Чохели. Таким образом, создались благоприятные условия, для того, чтобы тбилисские нападающие безбоязненно и основательно перешли в наступление. Впрочем, так это и произошло.
Начался штурм ворот гостей. Превосходно ориентируясь на поле, Баркая не раз прорывался к штрафной площадке «Спартака», доставляя защитникам, и прежде всего Нетто, много хлопот. Энергичен и неутомим Гогоберидзе. Метко действует Калоев. На 9-й минуте он обходит своего подопечного, но тот, чтобы спасти положение, хватает его руками. И действительно ворота «Спартака» были спасены: Месхи не смог забить пенальти.
Может быть, этому факту не стоило уделять особого внимания, ведь не всегда 11-метровый удар достигает цели, но он знаменателен тем, что положил начало исключению левого крыла из игры. Месхи перестал угрожать противникам. Тбилисцам пришлось продолжать атаки с парализованными флангами. (Если вспомнить еще о том, что Мелашвили никак не смог наладить свою игру, то это было именно так). Свое наступательное движение тбилисцы развивали несколько однобоко, через центральную зону, что и отразилось на остроте атак.
В конце первого тайма противники обменялись голами.
Вторая половина состязания проходила при явном преимуществе хозяев поля. Нет надобности перечислять, сколько раз могли увеличить счет тбилисцы. Но о двух возможностях хочется сказать особо. На 10-й минуте Баркая не попал в пустые ворота. На 28-й минуте нападающие тбилисцев не успевают подставить ногу и вкатить продольный мяч в сетку. Зато москвичи хорошо воспользовались ошибкой динамовцев и забили решающий гол. Счет 2:1 в пользу москвичей остался до конца матча.
Конечно, нельзя сказать, что результат вполне закономерен, но известная логика в этом имеется. Динамовские защитники не смогли до конца провести игру серьезно и внимательно. Они допустили ряд оплошностей, начали заигрывать с противником и намного переоценивать свои возможности. В нападении же фланги были почти исключены из игры. Кроме того, Баркая, игравший до этого свободно, во втором тайме начал испытывать трудности. Петров (№ 12) плотно опекал его и не давал возможности наладить комбинации. В результате полузащитники «Динамо» вынуждены были компенсировать игру многих нападающих, но спасти положение им так и не удалось.
Г. ПАЦУРИЯ.